بررسی فیتوشیمیایی و فعالیت بیولوژیک گیاهان Boiss. Eryngium thyrsoideum و Eryngium billardieri F. Delachlore

Abstract

مقدمه: از جنس Eryngium اثرات درمانی قابل توجهی گزارش شده است و همچنین این گیاهان در طب سنتی مناطق مختلف کاربرد دارند. به نظر می رسد شناسایی ترکیبات سایر گونه های این جنس نیز اهمیت دارد.هدف: با توجه به بررسی محدود گونه¬های Eryngium billardieri و Eryngium thyrsoideum از نظر فیتوشیمیایی، این گیاهان برای مطالعه انتخاب شدند.مواد و روش کار: عصاره گیری با روش سوکسله انجام گرفت. عصاره های متانولی روی Sep-pak C18 فراکسیونه شدند. خالص سازی ترکیبات با روش های HPLC و PTLC تعیین ساختار آن ها با طیف های C NMR، H NMR و طیف های دو بعدی انجام شد. اسانس گیری با استفاده از کلونجر صورت گرفت. محتوای اسانس ها و متیل استر عصاره ان هگزان به کمک GC-MS آنالیز شد. محتویات فنل و فلاونوئید تام، خواص آنتی اکسیدانی، مهار کنندگی آلفاگلوکوزیداز ، ضد مالاریا و سمیت سلولی عصاره ها و اسانس بررسی گردید.نتایج: تحلیل داده های GC-MS نشان داد که ایزوفنچول و گورجونن به ترتیب بیشترین درصد از اسانس E. billardieri ، دورآلدهید و ژرماکرن دی بیشترین درصد از اسانس E. Thyrsoideum را تشکیل می دهند. عصاره ی متانولی اندام هوایی E.thyrsoideumوE. billardieri بیشترین محتوای فنولی و اثر آنتی اکسیدانی را نشان داد. روش های خالص سازی نهایتا منجر به جداسازی 7 ترکیب گردید، 3 ترکیب از عصاره متانولی E. billardieri، شامل Decursine، Chlorogenic acid و 4ʹ–gluco hydroxycaffeat و نیز 4 ترکیب از عصاره ی متانولی اندام هواییE. thyrosideum شامل: Rutin، Quercetin, Bergaptene, 3’-glucopyranosyl rosmarinic acid بودند. عصاره ها و اسانس هر دو گیاه فاقد اثرات معنی دار در مهار آلفاگلوکوزیداز و مالاریا بودند. اسانس گیاه E. thyrsoideum فعالیت سمیت سلولی معنی دار داشت.بحث و نتیجه‌گیری: ترکیب ها از دسته های فنیل اتانوییدی، کومارینی و فلاونوئیدی از دو گیاه شناسایی شدند.