بررسی اثرات پلاسمای غنی از پلاکت در تکثیر و آپوپتوز سلولهای گرانولوزای انسانی تیمار شده با سیکلوفسفامید
Abstract
پیشرفت هاي اخیر در درمان سرطان، میزان بقاء بیماران مبتلا به سرطان را افزایش داده است. با این حال، اثرات مخرب درمان هاي ضد توموري روي باروري زنان هنوز به عنوان یک چالش بزرگ باقی مانده است. خطر آسیب هاي گنادي به عواملی مانند پروتکل های شیمی درمانی، دوز کلی تجویز شده و سن و میزان ذخایر فولیکولهاي تخمدان در زمان درمان بستگی دارد. درمان سرطان می تواند منجر به تسریع از دست رفتن ذخایر تخمدان و آتروفی آن شود که در نتیجه باعث نارسایی زودرس تخمدان (POF) خواهد شد. در سالهاي اخیر استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به طور ایمن در بسیاري از زمینه های پزشکی از جمله ارتوپدي، پزشکی ورزشی، دندانپزشکی، جراحی مغز و اعصاب، ENT، چشم پزشکی، اورولوژي، ترمیم زخم، زیبایی، جراحی قلب، فک و صورت مورد استفاده قرار گرفته است. بسیاري از پروتئین هاي بیواکتیو آزاد شده از پلاکتها که مسئول جذب ماکروفاژها، سلولهاي بنیادي مزانشیمال و استئوبلاستها می باشند، در پیشبرد برداشت بافتهاي نکروتیک دخیل هستند و در بازسازي و ترمیم بافتها، نقش مهمی بازي می کنند. روشهاي متفاوتی براي حفظ عملکرد تخمدانها و فعالیت اووسیتها وجود دارد از جمله درمان جایگرینی هورمونی (HRT) ، پیوند سلولهای بنیادی (SCT) ، آگونیستهاي هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRHa) ، محافظت از تخمدان در سرما و متدهای متفاوت دیگر که هر کدام از این روشها به نوبه خود معایبی از جمله گرانی، در دسترس نبودن برای عموم، مشکلات اخلاقی، ایجاد تومور در قسمتهای مختلف بدن، مشکلات ایمنی زایی و غیره دارند. فرضیه ما بر این اساس بود که اگر بتوان با استفاده از بیومولکولها و فاکتورهاي رشد مترشحه از پلاکتها، سلولهاي گرانولوزاي تخمدان را حفظ و فعالیت آنها را بهبود بخشید یک روش نوین و سالم و در عین حال کم خطر، جایگزین روشهاي موجود خواهد بود.
مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه ابتدا میزان سمیت داروی سیکلوفسفامید تعیین شد، سپس سلولها با غلظت موثر دارو بمدت دوازده ساعت تیمار شد، سپس دارو خارج شده و با غلظتهای مختلف PRP تحت درمان قرار گرفت. تستهای MTT ، فلوسایتومتری و Real-time PCR برای پی بردن به اثر PRPروی سلولها انجام شد.
نتایج : نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار Spss21 و Graph pad prism8 آنالیز آماری شد و نتایج نشان داد سلولهای گرانولوزای انسانی که تحت تاثیر سیکلوفسفامید قرار گرفته بودند و عملکردشان مختل شده بود و مسیرهای آپوپتوزی در آنها فعال شده بود، در اثر غلظتهای مختلف PRP از میزان آپوپتوز آنها کاسته شده و افزایش رشد و تکثیر پیدا کردند. ژنهای دخیل در چرخه سلولی و تکثیر (PI3K, Ras, Bcl2) افزایش بیان و ژنهای دخیل در آپوپتوز و توقف سلولی (Casp3, P27) کاهش بیان نشان دادند.
کلمات کلیدی: سلول های گرانولوزای تخمدان انسان، پلاسمای غنی از پلاکت، نارسایی زودرس تخمدان، سیکلوفسفامید، تکنیک های کمک باروری، هورمون تراپی.