ﺑﺮرﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻣﺼﺮف ﺳﯿﮕﺎر، ﻗﻠﯿﺎن، ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و اﻟﮑﻞ با ﺑﯿﻤﺎری MS

Abstract

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری التهابی مزمن سیستم عصبی مرکزی است که علت مولتی فاکتوریال ارثی و محیطی دارد و از بین عوامل محیطی می¬توان به سیگار، مواد مخدر و الکل اشاره کرد. هدف: هدف از این مطالعه شناسایی ارتباط احتمالی سیگار کشیدن، مصرف قلیان، مواد مخدر و الکل با MS بود. مواد و روش ها: این مطالعه مورد-شاهدی مبتنی بر جمعیت در تبریز، ایران انجام شده است. موارد MS بر اساس معیارهای مک دونالد 2017 توسط متخصصین مغز و اعصاب تأیید شده است و از شماره گیری استاندارد تصادفی (RDD) برای انتخاب شرکت کنندگان گروه کنترل سالم از محل سکونت بیماران که شهر تبریز است و با جورسازی جنسیتی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده¬ها با کمک رگرسیون لجستیک برای تخمین نسبت شانس¬های تعدیل نشده و تعدیل شده در فاصله اطمینان (CI) 95% و با کمک نرم افزار SPSS (25th edition) انجام شده است. یافته¬ها: در این مطالعه 141 مورد MS و 564 نفر گروه شاهد وارد مطالعه شده¬اند. میانگین سنی (SD) برای موارد و شاهد به ترتیب (%9.4) 47.0 و (%6.1) 37.7 بود (P=0.001). مصرف سیگار و سابقه در معرض دود سیگار بودن (سیگاری غیرفعال) به عنوان عوامل خطر در ارتباط با MS در نظر گرفته شد (به ترتیب 95%; OR = 2.48 CI = 1.44-4.27 و OR = 2.20; 95%CI=1.34-3.62) با اینحال سابقه مصرف قلیان بطور قابل توجهی ارتباط با MS نداشت (OR = 1.19; 95%CI = 0.62-2.26). کسانی که از هر سه شیوه مصرف تنباکو (سیگار، سیگار غیرفعال و قلیان) استفاده کرده بودند، 2.76 برابر بیشتر از افرادی که هیچگونه تماس با تنباکونداشتند، در معرض خطر ابتلا به MS بودند. تجزیه و تحلیل داده¬ها نشان می¬دهد که بین انواع مختلف مواد مخدر و الکل و MS ارتباط معنی داری وجود ندارد (اپوییدها: OR = 0.90; 95%CI = 0.35-2.29، کانابیس: OR = 1.58; 95%CI = 0.47-5.24، مواد محرک: OR = 0.85; 95%CI = 0.14-4.87، مصرف آبجو: OR = 0.61; 95%CI = 0.29-1.26، مصرف ویسکی /ودکا: OR = 0.71; 95%CI = 0.34-1.49، مصرف شراب: OR = 0.73; 95%CI = 0.35-1.53).