بروز استریای بارداری و عوامل خطر پیش‌بینی کننده آن در زنان نولی پار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهر تبریز: یک مطالعه کوهورت گذشته نگر

Abstract

استریای بارداری، که به صورت خطوطی بر روی پوست شکم، سینه، باسن و ران ها در زنان باردار ظاهر می‌شود، می‌تواند خارش و ظاهر نامناسب ایجاد کرده و تأثیر منفی بر زندگی روزمره و سلامت روانی-اجتماعی زنان باردار داشته باشد. با توجه به شیوع بالای استریای باردار و تاًثیر منفی آن بر سلامت جسمی و روانی-اجتماعی زنان باردار و نبود مطالعات کافی در این منطقه، با هدف بررسی میزان بروز استریای بارداری و عوامل خطر پیش‌بینی کننده آن در زنان نولی پار این مطالعه انجام شد . روش اجرا: این مطالعه همگروهی گذشته نگر بر روی 150 مادر باردار نولی پار در سه ماهه سوم بارداری بین هفته های38-35 بارداری با مراجعه به 10 مرکز بهداشتی درمانی شهری تبریز در سال 1403 انجام شد. نمونه گیري به روش در دسترس بود. داده ها از قبیل مشخصات دموگرافیک، مشخصات تن سنجی مادر و وزن نوزاد که متعاقب زایمان تکمیل شد و عوامل خطر بروز استریای بارداری نظیر عوامل هورمونی، عوامل ژنتیکی، دیابت حاملگی، سابقه خانوادگی استریا، استریای بارداری و خارش از طريق پرسشنامه و معاينه فيزيكي جمع آوري شدند و با استفاده از آمار تحلیلی شامل آزمون کای اسکوئر، تی مستقل و آزمون دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند. شدت استریای بارداری و شدت خارش به ترتیب با استفاده از متدهای davey و kamini بررسی گردید. جهت بررسی عوامل پیشگویی کننده استریای بارداری از تحلیل های لجستیک دو حالتی، استفاده شد. یافته ها: از میان150 نفر زن باردار نولی پار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهری تبریز، 110 نفر (3/73%) دارای استریای بارداری بودند و از میان این افراد 27 نفر(%18) دارای استریای بارداری متوسط(39/0±81/1) و 83 نفر (3/55%) دارای استریای بارداری شدید(50/1±49/6) بودند. در جمعیت مورد مطالعه 67نفر(7/44%) دچار خارش شدند که از این بین 54نفر (36%) دچار خارش خفیف، 11نفر(3/7%) دچار خارش ملایم، تنها 1نفر(7/0%) خارش شدید و 1نفر(7/0%) نیز به خارش بسیار شدید دچار گردید که تفاوت معنی داری میان بروز و شدت خارش در بین گروه های دارای استریا و بدون استریا وجود داشت(035/0P=). تفاوت معنی داری بین گروه های دارای استریا و بدون استریا در متغیرهای قد مادران باردار(531/0P=)، تغییرات وزن حین حاملگی مادران(595/0P=)، وزن تولد نوزاد(164/0P=)، سطح تحصیلات(136/0p=)، شغل ، رنگ پوست، سابقه استریای بارداری در بستگان درجه1، میزان مصرف مایعات، سبزیجات و میوه ها و کارکرد شکمی(یبوست) و همینطور جنسیت نوزاد و وضعیت بارداری وجود نداشت. ولی بین دو گروه از نظر سن(008/0p=)، وزن(013/0p=)، BMI(032/0p=)، درآمد خانوار(001/0p=) و میزان فعالیت بدنی(ورزش)(025/0p=) تفاوت معنادار آماری مشاهده شد. بر اساس آزمون رگرسیون لجستیک سن، وزن، BMI، درآمد خانوادگی و ورزش به عنوان پیشگویی کننده های استریا مشخص شدند.