ارتباط فشار دیاستولیک بیماران ترومایی پس از احیای قلبی ریوی با پیش‌آگهی آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه

Abstract

تعیین عوامل پیش‌بینی کننده پیامدهای بیماران بعد از ایست قلبی برای متخصصان نظام سلامت دارای اهمیت می‌باشد. برخی عوامل نشان داده شده است که با پیامد خوب و برخی با مرگ یا اختلال عصبی شدید در ارتباط می‌باشند. هدف از انجام این مطالعه بررسی ارتباط فشار دیاستولیک بیماران ترومایی پس از احیای قلبی ریوی با پیش‌آگهی آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی بود. در این مطالعه جمعیت هدف بیماران ترومایی بستری در ICU های بیمارستان امام رضا (ع) که در بازه زمانی سال 1403-1398 دچار ایست قلبی شده و CPR گردیده است، بود. تعداد حجم نمونه 90 نفر محاسبه گردید. روش نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت تمام شماری بود. برای هر بیمار مذکور، اطلاعاتشان ثبت شد. این اطلاعات شامل سن، جنسیت، بیماری‌های زمینه‌ای، آزمایشات پایه در بدو ورود به بخش مراقبت‌های ویژه، طول دوره بستری در بخش مراقبت‌های ویژه، طول دوره بستری در بیمارستان، پارامترهای همودینامیک بیمار بلافاصله بعد از برگشت خودبه‌خودی گردش خون (ROSC) شامل SBP، DBP، MAP، نتیجه CPR، ریتم قلبی اولیه، تعداد دفعات و مدت‌زمان CPR، انتوبه یا غیر انتوبه بودن قبل از CPR و میزان اپی نفرین تجویز شده بود. همچنین پیامد بیماران پیش‌آگهی بیماران با ابزار GOS در هنگام ترخیص بررسی شد. نوع تروما و شدت تروما براساس روش امتیازدهی (Injury Severity Score) مشخص شد. نهایتاً ارتباط فشارخون بیماران پس از CPR با پیش‌آگهی بیماران ترومایی بستری در بخش مراقبت‌های ویژه مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) بررسی شد. یافته‌ها: در این مطالعه، نوع تروما در 84 مورد (3/93 درصد) از افراد موردمطالعه، مولتی تروما و در 6 مورد (7/6 درصد) ترومای سر بود. میانگین (انحراف معیار) فشار متوسط شریانی (MAP)، فشارخون سیستولیک (SBP) و فشارخون دیاستولیک (DBP) در بیماران موردمطالعه، به ترتیب 14/64 (1/19±)،40/87 (8/23±) و 88/52 (8/17±) بود. میانه (چارک اول و سوم) مدت‌زمان بستری در بخش مراقبت‌های ویژه و بیمارستان به ترتیب 0/6 (0/14-0/1) و 0/7 (0/15-0/1) روز بود. میانگین (انحراف معیار) تعداد CPR و مدت CPR (برحسب دقیقه) در این بیماران، به ترتیب 27/2 (7/0±) و 04/26 (7/9±) بود. نهایتاً 85 مورد (4/94 درصد) از بیماران موردمطالعه فوت کردند و 5 مورد (6/5 درصد) بهبود یافتند. از میان تمامی متغیرهای آزمایشات پایه و پارامترهای همودینامیک، متغیرهای فشار متوسط شریانی (MAP)، فشارخون سیستولیک (SBP) و فشارخون دیاستولیک (DBP) در بیماران بهبودیافته به‌طور معنادار از بیماران فوت‌شده بیشتر بود (P<0.001)؛ از سوی دیگر سایر متغیرها ازجمله پلاکت، گلبول‌های سفید و قرمز، هماتوکریت، هموگلوبین، PT و PTT، بین دو گروه بیماران بهبودیافته و فوت‌شده تفاوت معنادار آماری وجود نداشت (P<0.05). طبق بررسی رگرسیون، از بین پارامترهای همودینامیک، فشار متوسط شریانی (MAP) نسبت به فشارخون سیستولیک (SBP) و فشارخون دیاستولیک (DBP)، اندازه اثر بالاتری دارد.