تاثیر اپیگالوکاتچین گالات (استخراج شده از چای سبز) لودشده در حامل‌های لیپیدی نانوساختاردر درمان لیکن پلان دهانی

Abstract

مقدمه باتوجه به نقش لیکن پلان در ایجاد ضایعات پیش‌سرطانی دهان و تمایل افراد به استفاده از داروهای گیاهی مطالعه حاضر با هدف تاثیر اپیگالوکاتچین گالات (استخراج شده از چای سبز) (EGCG) لودشده در حامل‌های لیپیدی نانوساختار (NLC) جهت افزایش فراهمی زیستی دارو در درمان لیکن پلان دهانی بیماران مراجعه‌کننده به دانشکده دندانپزشکی تبریز مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها این مطالعه، یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل‌شده سه‌سوکور می¬باشد که بر روی 46 بیمار مبتلا به لیکن پلان مراجعه‌کننده به دانشکده دندانپزشکی تبریز بین سال‌های 1403-1402 انجام شد. شرکت‌کنندگان از طریق بلوک‌بندی تصادفی و بعد از Allocation Concealment به دو گروه با نسبت برابر تخصیص یافتند. برای یک گروه از بیماران دهان‌شویه حاوی EGCG و برای گروه دیگر دهان‌شویه حاوی EGCG لودشده در NLC که ویژگی‌های نانوذرات تهیه‌شده شامل مورفولوژی و سیتوتوکسیسیتی آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته بود؛ سه بار در روز مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی نشانه‌های بالینی از سیستم امتیازدهی Thongprasomو برای شدت درد از مقیاس VAS (Visual Analog Scale)استفاده شد و اندازه ضایعات و شدت درد در روز اول مراجعه با دو و چهار هفته بعد مقایسه شد. همچنین بیماران چهار هفته بعد از نظر بهبود تظاهرات بالینی مورد بررسی قرار گرفتند. برای گزارش داده‌ها بصورت کیفی از آزمون کای دو و برای گزارش داده ها بصورت کمی قبل از مداخله (میزان درد و نشانه‌های بالینی) از آزمونt-test و برای بررسی درون‌گروهی و تفاوت بین گروه‌ها از آزمون ANOVA -RM استفاده شد. نتایج: مقایسه درون‌گروهی برای نشانه‌های بالینی نشان داد که میانگین نمره Thongprasom درگروه EGCG در 2 و 4 هفته بعد از مداخله و در گروه EGCG+NLC، 4 هفته بعد از مداخله با مقایسه‌ میزان پایه، تفاوت آماری معنی‌داری داشت (001/0>p). همچنین در میانگین نمره Thongprasom گروه‌‌های EGCG و EGCG+NLC در سه مقطع زمانی تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت (001/0>p) و (003/0=p)، بطوری که در هر دو گروه نمرات Thongprasom در طول زمان کاهش یافته بود. میانگین نمره Thongprasom بین دوگروه در طول زمان، تفاوت آماری معنی‌داری نداشت (903/0=P). مقایسه درون‌گروهی (گروه EGCG و گروه EGCG+NLC) برای شدت درد نشان داد که میانگین نمره درد در هر مقطع زمانی (2 و 4 هفته بعد از مداخله) با مقایسه‌ میزان پایه، در هر دو گروه تفاوت آماری معنی‌داری داشت (001/0>p). همچنین با اندازه‌گیری مکرر درون گروهی مشخص شد که در میانگین گروه‌‌های EGCG و EGCG+NLC در سه مقطع زمانی تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت (001/0>p). بطوری که در هر دو گروه نمرات درد در طول زمان کاهش یافته بود اما تغییرات در گروه EGCG+NLC در حدی بیشتر بود که در آزمون بین گروهی در هر دو مقطع زمانی تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت. بر اساس آزمون ANOVA با اندازه‌گیری مکرر در طول زمان مشخص شد که میانگین نمره درد بین دو گروه، تفاوت آماری معنی‌داری داشت (043/0>P). اکثر افراد شرکت‌کننده در هر دو گروه میزان بهبودی را در سطح نسبی گزارش کردند و عدم پاسخ به درمان در گروه اپیگالوکاتچین گالات سه نفر بود اما در گروه اپیگالوکاتچین گالات لودشده در حامل‌های لیپیدی نانوساختار عدم پاسخ به درمان گزارش نشد (271/0=P). نتیجه گیری: استفاده از دهان‌شویه حاوی اپیگالوکاتچین گالات لودشده در حامل‌های لیپیدی نانوساختار نقش موثری در کاهش درد ضایعات و همچنین کاهش نشانه‌های بالینی داشت. با توجه به موثر بودن دهان‌شویه حاوی اپیگالوکاتچین گالات لودشده در کاهش درد و سوزش در مقایسه با دهان‌شویه حاوی اپیگالوکاتچین گالات به تنهایی، بطور معنی‌دار، به‌عنوان مداخله ارجح در کاهش درد ضایعات توصیه می‌شود.