بررسی و اولویت گذاری تاثیر ویژگیهای فردی مرتبط با تدریس اعضای هیات علمی در یادگیری دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز
Abstract
مقدمه:
در سال های اخیر موج جدیدی از رشد اقتصادی اجتماعی در سراسر جهان مطرح شده است. که رشد و توسعه در اقتصاد و اجتماع مرهون رشد و توسعه دانش به ویژه در سیستم آموزش عالی کشورها و به کارگیری آن است. توسعه اعضای هیات علمی در ابعاد مختلف آموزشی و پژوهشی اصلی ترین راه جهت توسعه مؤسسات آموزش عالی محسوب می گردد که مآلا" پیشرفت و توسعه جامعه را به دنبال خواهد داشت.. شـرايط و امكانات آموزشي يكي از عوامل مؤثر بر آموزش و يادگيري است اما شرايط و امكانات آموزشـي بـدون وجود استاد خوب، كارايي لازم را نخواهد داشت.
بیان مسئله:
یکی از مهمترین رسالت دانشگاه ها آموزش و تربيت دانشجویانی است که متخصصان و مدیران آینده کشور را تشکيل می دهند ودر این بين دانشگاه های علوم پزشکی، رسالت مهمی در تکامل نقش حرفه ای دانش آموختگان دارند. تنظيم مناسب روابط متقابل استاد و دانشجو در فرايند ياددهی يادگيري، مي تواند كمك مـؤثري در رونـد آموزش و پژوهش نمايد. شناخت ويژگي ها ی فردی اسـتاد از منظـر دانشـجويان، مي توانند باعث ارتقا این ارتباط متقابل شده ودر نهایت به توسعه كيفيت آموزش بیانجامد. بنابراین شناسایی ویژگی های فردی اساتید به عنوان یک ضرورت مطرح و از اولویت های مهم وزارت متبوع میباشد. بنابراین تحقیق حاضر به دنبال شناخت و ارزیابی مؤلفه ها و ویژگی های فردی اعضای هیات علمی میباشد.
اهمیت و ضرورت پژوهش:
با توجه به نقش اساتید در دانشگاه به طور اعم و کیفیت یادگیری دانشجویان به طور اخص و همچنین با عنایت به ضرورت تاکید بر کیفیت آموزش در ماموریت های دانشگاه های تراز اول نظیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی های فردی مطلوب اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی از نظر دانشجویان در دانشگاه علوم پزشکی تبریز اجرا می گردد.
روش کار:
این پژوهش در سه مرحله
الف – طراحی ابزار گردآوری داده¬ های پژوهش (پرسشنامه)
ب- فاز اجرا:
ج- تجزیه و تحلیل داده¬ ها (تحلیل پرسشنامه ¬ها)
انجام گرفت که بر این اساس از میان 120 مقاله منتخب 85 یک پرسشنامه سئوالی طراحی گردید و پس از توزیع بین 150 نفر از دانشجویان و جمع آوری پاسخ های آنان 140 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. درپژوهش حاضر برای شناسایی و اولویت گذاری تاثیر ویژگی های فردی اساتید مرتبط با تدریس اعضای هیات علمی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در یادگیری آنان از آمارتوصیفی (فراوانی، درصد فراوانی ومیانگین) و جهت ارائه و بررسی یافته های جانبی پژوهش از آمار استنباطی استفاده شده است.
بحث و نتیجه گیری:
در این پژوهش از نظر دانشجویان، مهمترین خصوصیات استاد خوب به ترتیب موازین اخلاقی ، رعایت قوانین و ارزشیابی، مهارتهای ارتباطی و مشاوره ای، دانش پژوهی و مهارت های تدریس است که با یافته های برخی پژوهشگران منطبق نیست. این تفاوت می تواند ناشی از ذهنی بودن پاسخ ها و عدم آگاهی کافی دانشجویان از فرایند و همچنین رشته، مقطع تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل دانشجویان باشد.
دانشجویان در حیطه دانش پژوهی کمترین اهمیت را به علاقه مندی استاد به پژوهش دادند. در حیطه مهارت های تدریس دانشجویان بیشترین اهمیت را به داشتن طرح درس و بیان آن برای دانشجو و کمترین اهمیت را به بیان اهمیت هر درس در شروع آن دادند.در حیطه ارزشیابی بالاترین اهمیت به قضاوت درست و رعایت عدالت در برخورد با دانشجویان و پایین ترین اهمیت به برگزاری امتحان جامع و دقیق پایان ترم داده شد در حیطه رعایت قوانین آموزشی، از منظر دانشجویان بالاترین اهمیت به حضور به موقع استاد در کلاس درس و پایین ترین اهمیت ابه رعایت آیین نامه ای آموزشی جهت حذف دانشجویان با غیبت بیشتر از حد مجازتعلق گرفت که با مطالعات کمالی و پور چناری، قربانی، ناظمی و ریچارد و همکاران مطابقت داشته ولی با مطالعه بلومفیلد که اذعان می کند بالاترین اهمیت در حیطه رعایت قوانین آموزشی پایبندی استاد به قوانین است همخوانی ندارد .