تاثیر مصرف خوراکی مان شکرتیغال(Echinops SPP.) و کورکومین بر پیامدهای بیماری استئوآرتریت ایدیوپاتیک زانو: یک کارآزمایی بالینی تصادفی سه سوکور

Abstract

چکیده مقدمه: بیماری استئوآرتریت یکی از مهمترین علل شایع ناتوان کننده و عامل کاهش کیفیت زندگی می‌باشد با توجه به عوارض درمان‌های رایج (کورتیکواستروئید‌ها دارو‌های ضد التهابی غیر استروئید)، توسعه درمان‌های جدید با اثربخشی خوب و عوارض کمتر برای کنترل علائم و نشانه های بیماری ضروری است هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر مصرف خوراکی اکینوپس SPP و کورکومین بر پیامدهای بیماری استئوآرتریت ایدیوپاتیک زانو می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی، 96 بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو از کلینیک های روماتولوژی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مراکز بهداشت شهرستان آذرشهر در سال 1400 با رعایت معیار‌های ورود و خروج از مطالعه را داشتند انتخاب شده و در سه گروه32 نفره (دو گروه مداخله و یک گروه کنترل) به روش تخصیص تصادفی بلوک‌بندی شده به صورت بلوک‌های 3 تایی و با نسبت تخصیص 1:1:1 بدون طبقه‌بندی تقسیم‌بندی شدند. واحد تصادفی سازی فردی و ابزار تصادفی سازی نرم افزار آماری Random org بود. فردی که تخصیص تصادفی را انجام می‌داد، بعد از تعیین گروه با روش تصادفی سازی، پاکت مهر و موم شده‌ای را که در آن شماره‌‌ی گروه شرکت کننده‌‌ی مزبور مشخص شده است در اختیار بیمار قرار می داد. تا بسته به گروه تعیین شده، یکی از سه نوع قرص خوراکی (اکینوپسSPP، کورکومین و دارونما) را که کاملاً هم شکل و هم اندازه تهیه شده بودند را دریافت نمایند. تخصیص تصادفی توسط استاد راهنما و ارائه دارو توسط پژوهشگر و با رعایت محرمانگی کامل انجام گرفته و لذا بیمار شرکت کننده در مطالعه، پژوهشگر و ارزیابی کننده پیامدها (پزشک متخصص رماتولوژی)، هر سه از نوع گروه تخصیص یافته برای هر بیمار بی‌اطلاع بودند. یک گروه مداخله، کپسول اکینوپس SPP و گروه دیگر مداخله کپسول کورکومین و گروه کنترل فرم پلاسبو را با مقدار 750mg روزانه دو عدد به مدت 12 هفته دریافت نمودند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه شاخص آرتریت (WOMAC) جهت سنجش پیامدهای استئوآرتریت زانو و گونیامتری برای سنجش دامنه حرکتی مفاصل انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss نسخه 25 استفاده شد. به منظور مقایسه پیامدهای هر گروه مداخله با گروه کنترل از آزمون تی و در صورت نا پارامتریک بودن از آزمون یو من ویتنی استفاده شد. با توجه به چند گروهی بودن مطالعه، برای یافتن اختلاف بین میانگین گروه‌ها از آزمون ANOVA و برای یافتن اختلاف بین گروه‌ها از آزمونهای LSD و Tukey استفاده شد. در صورت ناهمگونی واریانس‌ها از آزمون براون- فورسیت و کروسکال والیس استفاده شد. برای بررسی اختلاف میانگین‌ها در بازه‌های زمانی از آنالیز واریانس در اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد.یافته‌ها: در این مطالعه سه گروه دریافت کننده ی کورکومین، اکینوپس SPP و پلاسبو از نظر اطلاعات دموگرافبک اختلاف معنی‌دار نداشته و میانگین نمره سنجش پیامد‌های آنها که در مرحله ی قبل از مداخله بوسیله ابزار WOMC به دست آمده بود اختلاف معنی‌دار نداشت. بین میانگین نمره ی پیامدهای هر دو گروه مداخله با گروه کنترل اختلاف آماری معنی‌دار وجود داشت(p<0.05 ) و بعد از مداخله این پیامد‌ها در هر دو گروه دریافت کنند ه کورکومین (28/12 ± 18/100 ) و دریافت کننده ی اکینوپس SPP ( 23/7 ± 96/74) بهبود پیدا کرده و به ترتیب در گروه دریافت کننده ی اکینوپس SPP بهتر از کورکومین و در گروه دریافت کننده‌‌ی کورکومین یهتر از گروه شاهد، ( 23/7 ± 96/74) اکینوپس SPP > ( 28/12 ± 18/100 ) کورکومین>( 8/9 ± 81/75)پلاسبو بود. . همچنین آزمون NNT نشان داده که از هر 5/1 بیمار دریافت کننده ی کورکومین 1 بیمار و از هر 8/1 بیمار دریافت کننده ی اکینوپس 1 بیمار به درمان جواب داده اند. نتیجه گیری نهایی: هر چند مصرف روزانه 750mg از هر دو کپسول اکینوپس SPP و کورکومین در بازه زمانی 4 و 12 هفته بر کاهش درد در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو موثر می‌باشند، اما تاثیر کپسول اکینوپس SPPکمی بیشتر از کپسول کورکومین بود. با توجه به يافته‌هاي بدست آمده از اين مطالعه مي توان نتيجه گرفت كه مصرف داروهای مکمل گیاهی از قبیل کورکومین و ، می‌تواند در کاهش درد مفصل زانو در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو موثر باشد.