مقایسه تجربه زایمان و ترس از زایمان در مادران با زایمان پره ترم و ترم مراجعه کننده به بیمارستان های طالقانی، الزهرا و 29 بهمن شهر تبریز: یک مطالعه مقطعی

Abstract

چکیده زمینه: زایمان زودرس می تواند منجر به ناکامی در دستیابی به انتظارات قبلی مادر در مورد روند زایمان شده و در نتیجه منجر به برداشت منفی نسبت به زایمان گردد. تجربه مثبت زایمان موجب پیوند مادر و کودک شده و این پیوند سبب میزان بالاتر تغذیه با شیر مادر، مسئولیت پذیری و استقلال مادر می شود. بنابراین هدف مطالعه حاضر، مقایسه تجربه زایمان و ترس از زایمان در مادران با زایمان پره ترم و ترم مراجعه کننده به بیمارستان های طالقانی و الزهرا و 29 بهمن شهر تبریز بود. مواد و روش: مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی می باشد که بر روی مادران واجد شرایط با زایمان ترم (314 زن) و زایمان زودرس (157 زن) مراجعه کننده به بیمارستان های طالقانی و الزهرا و 29 بهمن شهر تبریز انجام شد. نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. پرسشنامه های دموگرافیک، مامائی و ترس از زایمان (DFS= Delivery Fear Scale) حین لیبر و پرسشنامه تجربه زایمان (CEQ = Childbirth Experience Questionnaire) 12 الی 24 ساعت پس از زایمان تکمیل شد. زنان در گروه زایمان زودرس علاوه بر پرسشنامه CEQ، پرسشنامه رضایت و تجربه زایمان پره ترم (Preterm Birth Experiences and Satisfaction Scale (P-BESS)) را نیز تکمیل نمودند. همچنین پرسشنامه ترس از زایمان پدران در زمان حضور پدر در بیمارستان تکمیل شد. پس از جمع آوری داده ها از کلیه ی واحدهای مورد پژوهش نتایج داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-Version24 تجزیه و تحلیل شد. برای مقایسه تجربه زایمان در زنان و ترس از زایمان در زنان و همسران شان با زایمان پره ترم و ترم در تحلیل تک متغیره از آزمون تی مستقل استفاده شد. برای تعیین ارتباط تجربه زایمان با ترس از زایمان در تحلیل تک متغیره با توجه به نرمال نبودن توزیع از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد و در تحلیل چندمتغیره از مدل خطی عمومی با تعدیل مشخصات فردی-اجتماعی و مامایی استفاده شد.یافته ها: شیوع تجربه منفی زایمان در گروه زایمان ترم و پره ترم به ترتیب 3/14 درصد و 8/31 درصد بود. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین (انحراف معیار) نمره کلی تجربه زایمان در گروه ترم 0/3 (4/0) بطور آماری معنی داری بالاتر از گروه پره ترم 7/2 (5/0) بود (001/0>p). میانگین (انحراف معیار) نمره ترس از زایمان در مادران گروه پره ترم 1/35 (5/14) بطور آماری معنی داری بالاتر از گروه ترم 3/30 (3/14) بود (001/0>P). نتایج مدل خطی عمومی چند متغیره، پس از تعدیل مشخصات جمعیت شناختی و مامایی که در تحلیل تک متغیره 1/0< p داشتند، نشان داد که بین دو گروه مادران دارای زایمان ترم و پره ترم تفاوت آماری معنی داری از نظر تجربه زایمان وجود نداشت ]نسبت شانس= 06/0؛ فاصله اطمینان 95%= (22/0- تا 09/0)؛ 414/0= .[p با این حال، ترس از زایمان ارتباط آماری معنی داری با تجربه زایمان داشت و با افزایش ترس از زایمان نمره تجربه زایمان کاهش می یافت ]نسبت شانس= 02/0؛ فاصله اطمینان 95%= 03/0 تا 01/0؛ 001/0>[p. نتایج عمومی جدول چند متغیره، با تعدیل مشخصات دموگرافیک و مامایی نشان داد که از نظر ترس از زایمان در همسران زنان شرکت کننده بین دو گروه ترم و پره ترم تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت ]نسبت شانس= 64/0؛ فاصله اطمینان 95%= (67/2- تا 96/3)؛ 702/0= [p. نتایج مدل خطی عمومی چند متغیره، پس از تعدیل مشخصات جمعیت شناختی و مامایی که در تحلیل تک متغیره 1/0< p داشتند، نشان داد که از نظر ترس از زایمان در همسران زنان شرکت کننده بین دو گروه ترم و پره ترم تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت ] نسبت شانس= 64/0؛ فاصله اطمینان 95%= (67/2- تا 96/3)؛ 702/0= [p.نتیجه گیری: تفاوت آماری معنی داری از نظر تجربه و ترس از زایمان بین مادران و ترس از زایمان در همسران زنان دارای زایمان ترم و پره ترم وجود نداشت. ترس از زایمان پیش گویی کننده ی تجربه زایمان بود. فلذا به منظور بهبود تجربه زایمان زنان، باید مداخلاتی برای کاهش ترس زنان انجام شود.