ارزیابی وضعیت ارایه خدمات مراقبت در منزل سالمندان و تدوین الگوی جامع مراقبت بلند مدت مبتنی بر خانه

Abstract

مقدمه: با افزایش جمعیت سالمندان، تقاضای آنها برای مراقبت های اجتماعی و سلامت جهت برخورداری از زندگی مستقل افزایش می یابد. به دلیل عوارض بستری در مراکز مراقبتی و میل خود سالمندان برای زندگی مادام العمر در خانه، هر جامعه¬ای بسته به شرایط زمینه ای خود، نیاز به طراحی و بازطراحی نظام مراقبت در منزل سالمندی دارد. هدف: مطالعه حاضر به منظور طراحی الگوی جامع مراقبت بلند مدت رسمی مبتنی بر منزل برای سالمندان ایرانی تدوین و طراحی گردید و قابلیت اجرایی آن بررسی شد. روش کار: پژوهش حاضر ، یک مطالعه چند روشی متشکل از 4 مرحل است. مرحله 1، مطالعه ترکیبی(تبیینی متوالی) است که در فاز کمی، وضعیت ارایه خدمات مراقبت در منزل از نظر ارایه دهندگان خدمت، مشخصات مراقبین و خدمات ارائه شده از نظر فعالیت های پایه و ابزاری زندگی روزمره و خدمات سلامت و دریافت کنندگان مراقبت رسمی تعیین شد. در فاز کیفی، با روش تحلیل محتوای کیفی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با پنج گروه از ذینفعان درگیر در مراقبت در منزل با هدف دستیابی به تجربیات، چالش ها، و راه حل ها برای مراقبت سازمان یافته انجام شد. مرحله 2، مرور حیطه ای بود که با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی مرتبط، نحوه سازماندهی مراقبت در منزل در کشورهای مختلف شناسایی شد. در مرحله سوم با روش سه سویه سازی (نتایج دو مرحله قبل، مرور اسناد بالادستی و پانل خبرگان) الگوی اولیه تدوین شد. در مرحله چهارم پژوهش، الگو با روش دلفی اعتبارسنجی شد. یافته¬ها: نتایج مطالعه توصیفی-مقطعی نشان داد که که 3/51 درصد مراقبین، مراقبین خانوادگی بودند. اکثر سالمندان دارای استقلال عملکردی در انجام فعالیت های روزمره زندگی (4%/85) بودند، در حالی که %9/22 در انجام فعالیت های ابزاری زندگی وابسته بودند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که بین بیکاری، بی سوادی و افزایش سن و وابستگی در انجام ADL وIADL ارتباط منفی و معناداری وجود دارد (P˂0.05). در مطالعه کیفی سه مضمون اصلی (فقدان ساز و کار مدیریت مراقبت در منزل، نگرانی از کارآمدی مراقبت در منزل و احساس عدم امنیت شغلی مراقبین) و هفت مضمون فرعی به دست آمد. نتایج نشان داد که تعیین متولی واحد در امور سالمندان، پوشش فراگیر بیمه مراقبت بلند مدت، توانمندسازی مراقبین و نظارت بر مراقبت باید در اولویت سیاست گذاری باشد. در مطالعه مروری، 50 مطالعه، حاوی داده های 23 کشور وارد شد. مقررات مصوب برای ارایه مراقبت با کیفیت بالا وجود دارد. شهرداری ها در ارایه مراقبت مستقل عمل می کنند. افراد طبق نیازسنجی، واجد شرایط دریافت مزایای نقدی و غیرنقدی می شوند. تامین مالی به طور ترکیبی انجام می شود. در مرحله 3، 20 سند بالادستی موجود در کشور ایران استخراج شد و بعد از طراحی الگوی اولیه، پنل خبرگان با حضور15نفر برگزار شد. الگوی نهایی شامل 7 مولفه رهبری و تولیت، قانون گذاری، نظام های مدیریت اطلاعات، مدیریت منابع انسانی، کنترل و پایش و تامین مالی می باشد. نتایج دلفی نشان داد که این الگو با CVI بالای 80% می تواند الگوی معتبر برای ارایه مراقبت در منزل باشد. نتیجه¬گیری: مطالعه حاضر، با اتخاذ رویکرد چند روشی و نظام مند و با بهره گیری از دیدگاه¬های ذینفعان مختلف، الگوی جامع را ارائه نموده و معتبر سازی کرده است که می تواند راهنمای همه جانبه ای برای سیاستگذاران باشد که مراقبت در منزل ادغام یافته را توسط مراقبین ماهر چند رشته ای تحت نظارت سازمانهای بالادستی ارایه دهند تا کیفیت مراقبت و رضایت تمام ذینفعان را در بر داشته باشد.