تهیه و بررسی خواص فیزیکوشیمیایی داربست اسفنجی ژلاتینی حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت و تاثیر آن بر روی القای فعالیت ادونتوژنیک در سلولهای بنیادی پالپ دندان

Abstract

مقدمه: اندودانتیکس رژنراتیو به عنوان یک رویکرد مهندسی بافت، یکی از تکنیک های نوین اندودانتیکس می باشد که اخیرا ارائه شده و توانسته جایگاه خود را در حوزه ی درمان ریشه باز کند. در این روش سعی می شود که به کمک سلول های با قابلیت تمایز مانند سلول های بنیادی، بازسازی بافت های از دست رفته و نکروتیک انجام شود. داربست یکی از عوامل اصلی در مهندسی بافت است. یک داربست ایده آل باید بتواند با ایجاد ساپورت کافی، به سلول ها اجازه تکثیر و حفظ فانکشن تمایز یافته را بدهد. بنابراین، مهندسی بافت نیازمند در نظر گرفتن ترکیب و عملکرد داربست مناسب برای کاربرد بیولوژیکی است. هدف از این مطالعه، تهیه داربست اسفنجی ژلاتینی حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت و بررسی خواص فیزیکوشیمیایی آن و همچنین بررسی سمیت این داربست و اثر تحریکی آن بر مینرالیزاسیون سلول های بنیادی پالپ دندان توسط ارزیابی فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز جهت کاربرد در اندودنتیکس رژنراتیو بود. مواد و روشها: : داربست اسفنجی ژلاتینی حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت به روش خشک کردن انجمادی تهیه شد. تکنیک‌های مرسوم شامل میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) و آنالیز پراش اشعه ایکس (XRD) و روش پراکنش نور دینامیکی (DLS) برای ارزیابی خواص فیزیکوشیمیایی استفاده شد. بررسی بیولوژیکی برای بقای سلولی و تمایز سلول‌های بنیادی پالپ دندان (DPSCs) به ترتیب با روش MTT و تکنیک‌های فعالیت الکالن فسفاتاز (ALP) مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت آنالیز آماری داده ها از واریانس یک طرفه ANOVA و آزمون t-test و توسط نرم افزار SPSS ورژن 17 انجام شده و سطح معنی داری p≤0.05 در نظر گرفته شد. نتایج: داربست ژلاتینی حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت تولید شده دارای مورفولوژی اسفنجی متخلل با منافذ میکرومتری و نانومتری بود که تمام گروه های عاملی ژلاتین و هیدروکسی آپاتیت در اسفنج وجود داشت. میانگین اندازه ذره ای نانوذرات HA، 75 نانومتر به دست آمد. همچنین نتایج XRD نشان داد که اسفنج تهیه شده دارای حالت کریستالی می باشد. در مطالعات بیولوژیکی، زنده ماندن سلول‌های رشد یافته روی داربست هیچ تغییری نسبت به گروه شاهد در روزهای دوم، چهارم و ششم نشان نداد. علاوه بر این، پس از 14 روز کشت سلولی روی داربست، فعالیت ALP افزایش معنی‌داری را نشان داد(p<0.05). نتیجه گیری: داربست اسفنجی ژلاتینی حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت اثرات مطلوبی را بر تحریک مینرالیزاسیون سلول های بنیادی پالپ دندان نشان داد که حاکی از پتانسیل بالقوه برای کاربرد در بازسازی ریشه است.