تأثیر ترکیب گیاهی منوهلپ بر نشانه های زود رس یائسگی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور کنترل شده با دارونما

Abstract

چکیده پژوهش مقدمه و اهداف: میانگین امید به زندگی در سطح جهانی و ایران افزایش یافته است و زنان نیز بخش قابل توجهی از زندگی خود را در دوران یائسگی سپری می کنند. بنابراین درمان مشکلات ناشی یائسگی مبتنی بر شواهد از اهمیت بیشتری برخوردار است. با توجه به تولید ترکیب گیاهی منوهلپ جهت درمان نشانه های زودرس یائسگی و عدم وجود شواهد علمی کافی در مورد اثربخشی، این مطالعه با هدف تعیین تأثیر ترکیب گیاهی منوهلپ بر شدت نشانه های زود رس یائسگی و تعداد و شدت گرگرفتگی (پیامد های اولیه) و کیفیت زندگی و کیفیت خواب و بهبود کلی نشانه های یائسگی (پیامدهای ثانویه) بر روی زنان یائسه دارای نشانه های زودرس یائسگی انجام گرفت. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی 100 نفر از زنان یائسه ی 50 تا 59 ساله تحت پوشش مراکز سلامت شهر تبریز انجام گرفت. افراد حائز شرایط در صورت عدم وجود توده قابل لمس در معاینه پستان، به صورت تصادفی به یکی از دو گروه دریافت کننده منوهلپ یا دارونما، روزانه یک عدد کپسول به مدت 12 هفته، تخصیص یافتند تصادفی سازی به روش سهمیه ای (بر اساس مدت زمان یائسگی 3 سال یا کمتر و بیشتر از 3 سال) بلوک بندی شده با اندازه بلوک 4 تایی و نسبت تخصیص 1 به 1 انجام گرفت. پرسشنامه-های شدت نشانه های یائسگی گرین، تعداد و شدت گرگرفتگی (مرحله پایه، 4 و 12 هفته پس از مداخله)، کیفیت زندگی زنان یائسه (مرحله پایه و 12 هفته پس از مداخله) و کیفیت خواب پیتزبورگ (4 هفته پس از مداخله) تکمیل گردید. نمونه خون برای بررسی آزمایشگاهی ALT, AST, AIK قبل از مداخله و 12 هفته پس از مداخله از نظر عدم وجود اختلال کبدی بررسی گردید. از آزمون های t مستقل، من ویتنی یو، دقیق فیشر، مجذور کای، ‎Repeated Measures ANOVA، ANCOVA و t زوج برای مقایسه داده ها در بین دو گروه استفاده شد. نتایج: بین دو گروه مورد مطالعه از نظر مشخصات پایه ای تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت (0.05 < p، به جز متغیر رضایت زناشویی (0.03 = p)). در مقطع زمانی 4 هفته پس از مداخله تفاوت آماری معنی داری از نظر نمرات پرسشنامه گرین (0.92 = p)، کیفیت خواب پیتزبورگ (0.29 = p) بین دو گروه مداخله و کنترل وجود نداشت ولی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل تعداد (0.003 = p) و شدت گرگرفتگی (0.007 = p) بیشتر و بهبود کلی نشانه های یائسگی (0.04 = p) کمتر بود. در مقطع زمانی 12 هفته پس از مداخله نیز تفاوت آماری معنی دار از نظر نمرات پرسشنامه گرین (0.63 = p)، MENQOL (0.64 = p) و سطح آنزیم های کبدی بین دو گروه مداخله و کنترل وجود نداشت (0.05 < p) ولی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل تعداد (0.008 = p) و شدت گرگرفتگی (0.007 = p) بیشتر و بهبود کلی نشانه های یائسگی کمتری (0.002 = p) وجود داشت.