بزاق، شاخص پلاک و خونریزی لثهPH،بررسی بالینی تاثیر آدامس گیاه اسطوخودوس بر روی استرپتوکوک موتانس بزاق

Abstract

مقدمه: گیاه اسطوخودوس دارای خواص قابل توجهی می باشد. هدف از مطالعه حاضر این بود که از عصاره این گیاه در تهیه آدامس گیاهی استفاده شده و با گروه کنترل فاقد عصاره مقایسه گردد. این مطالعه جهت بررسی اثر این آدامس بر میزان باکتری استرپتوکوک موتانس بزاق، پلاک ایندکس، خونریزی لثه و pH بزاق در دانشکده دندانپزشکی تبریز انجام گرفت. روش ها و مواد: اين مطالعه، یک مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی بود که پس از عصاره گیری از گیاه و ساخت آدامس بر روی ۵۴ نفر از دانشجویان و کادر دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز مطالعه گردید. شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شده و به مدت ۲ هفته از آدامس حاوی عصاره اسطوخودوس یا صرفا پایه آدامس استفاده نمودند. میزان پلاک ایندکس و خونریزی لثه، قبل و بعد از استفاده از آدامس ها ثبت گردید و به صورت درصد گزارش شد. همچنین قبل و بعد از استفاده از آدامس ها بزاق غیر تحریکی از داوطلبان دریافت گردید و به آزمایشگاه جهت کشت باکتری ارسال شد. در همان روز pH بزاق اندازه گیری شد. ازنرم افزارهای SPSS 26 و STATA 14.2 و آزمون های بتارگرسیون، تحلیل Generalize Estimating Equations، آزمون مک نمار، آزمون همبستگی اسپرمن، آزمون کولموگروف جهت آنالیز داده ها استفاده گردید. یافته ها: در مجموع از ۵۴ نفر شرکت کننده، 19 نفر (35%) مرد و ۳۵ نفر (65%) زن بودند. نتایج آنالیز بتارگرسیون نشان داد که میزان پلاک ایندکس بعد از استفاده از آدامس اسطوخودوس و پلاسبو به صورت معنی دار نسبت به قبل از استفاده از آن ها کاهش داشت. به علاوه کاهش معنی داری در پلاک ایندکس بعد از استفاده از آدامس اسطوخودوس نسبت به پلاسبو وجود داشت (001/0 >P). همچنین با استفاده از ازمون GEE با تصحیح بن فرونی، در افراد مصرف کننده اسطوخودوس از لحاظ خونریزی قبل و بعد از استفاده از اسطوخودوس اختلاف معنی دار مشاهده نگردید (1.00=p-value) و با استفاده از تحلیل رگرسیون لوجستیک بین گروه پلاسبو و مصرف کننده اسطوخودوس از لحاظ خونریزی اختلاف معنی دار مشاهده گردید (001/0 p- value<). بین میزان استرپتوکوک موتانس بزاق قبل و بعد از استفاده از اسطوخودوس و پلاسبو اختلاف معنی دار اندازه گیری مشاهده گردید. میانگین تعداد باکتری بعد از استفاده از اسطوخودوس در هر دو بار اندازه گیری کاهش چشمگیری نسبت به استفاده از پلاسبو داشت (p<0.001). بین میزان pH بزاق قبل و بعد از مصرف آدامس اسطوخودوس اختلاف معنی دار مشاهده گردید (p<0.001). میانگین تعداد باکتری بعد از استفاده از اسطوخودوس در هر دو مرحله اندازه گیری کاهش چشمگیری نسبت به استفاده از پلاسبو و قبل از استفاده از اسطوخودوس داشت. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که فرمولاسیون آدامس عصاره گیاه اسطوخودوس تاثیر چشم گیری در کاهش میزان باکتری استرپتوکوک موتانس و pH بزاق، کاهش پلاک ایندکس داشت.