تاثیر مشاوره اصلاح وضعیت بر لوردوز و درد کمر در بارداری: یک مطالعه شبه تجربی
Abstract
چکیده
مقدمه: افزایش انحنای مهره های کمری به دلیل افزایش وزن، بزرگ شدن حفره شکمی، جابجایی مرکز ثقل و تیلت لگن به سمت جلو و پایین منجر به کمردرد و ناتوانی عملکردی می گردد. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر مشاوره اصلاح وضعیت بر لوردوز و درد کمر در بارداری می باشد.
مواد و روش کار: این مطالعه شبه تجربی بر روی 66 زن باردار 35-20 سال مراجعه کننده به مراکز بهداشت منتخب تبریز در سال 1400-1399 انجام شد. در هفتههای 18-16 بارداری، زاویه انحراف کمر با خط کش منعطف اندازه گیری شد و پرسشنامه های دموگرافیک - مامایی و شاخص ناتوانی عملکرد اسوستری توسط زنان واجد شرایط تکمیل گردید. سپس مشاركت كنندگان بر اساس بلوك بندي تصادفي طبقه بندی شده بر اساس شاخص توده بدنی (طبیعی و اضافه وزن قبل از بارداری) با بلوکهای 4 و 6 تایی با نسبت 1:1 به دو گروه مداخله و کنترل تخصيص يافتند. برای گروه مداخله، مشاوره اصلاح وضعیت و آموزش تمرینات ورزشی طی 6 جلسه از هفته 18-16 بارداری توسط پژوهشگر و تحت نظر مربی کلاسهای آمادگی برای زایمان به صورت حضوری برگزار شد. زاویه انحنای کمری، کمردرد و ناتوانی عملکردی شرکت کنندگان در هر دو گروه، یکبار در هفته 30-28 بارداری و مجددا در هفته 37-35 بارداری به ترتیب توسط خط کش منعطف، مقیاس بصری درد و شاخص ناتوانی عملکرد اسوستری اندازهگیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط 25SPSS انجام و از آزمونهای تی مستقل، ANCOVA و RMANOVA استفاده شد.
یافته ها: در این مطالعه، میانگین (انحراف معیار) لوردوز کمری در گروه مداخله از (07/2) 12/45 قبل از مداخله به (20/2) 97/54 طی هفته های 37-35 رسید و در گروه کنترل از (03/2) 28/44 قبل از مداخله به (39/3) 54/55 طی هفته های 37-35 رسید ]تفاوت میانگین= 24/1-؛ فاصله اطمینان 95%= 005/0- تا 48/2-؛ 04/0=[p. میانگین (انحراف معیار) درد کمر در هفتههای 30-28 بارداری در گروه مداخله (72/1) 80/2 و در گروه کنترل (23/2) 74/3 بود (09/0= P) اما در هفتههای 37-35 بارداری، میانگین (انحراف معیار) کمردرد در گروه مداخله (45/2) 38/4، بطور معنی داری کمتر از گروه کنترل (96/2) 83/5 بود(04/0= P). همچنین، میانگین (انحراف معیار) نمره ناتوانی عملکرد در گروه مداخله از (97/9) 80/29 قبل از مداخله به (78/10) 20/39 طی هفتههای 35-37 بارداری رسید و در گروه کنترل از نمره (19/12) 67/27 قبل از مداخله به (62/11) 64/42 طی هفتههای 35-37 بارداری افزایش یافت؛ بدین معنی که گذشت زمان باعث افزایش ناتوانی عملکردی دو گروه شده بود که پس از تعدیل اثر نمره پایه، نمره ناتوانی عملکردی بدنبال مداخله در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل بطور معنی-داری کمتر بود ]تفاوت میانگین تعدیل شده (فاصله اطمینان 95% ): (40/7-تا 96/3-) 57/5- ، 01/0=[ P
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که مشاوره اصلاح وضعیت و آموزش تمرینات ورزشی در بارداری بر کنترل افزایش انحنای کمری در بارداری، کاهش کمردرد و کاهش ناتوانی عملکرد موثر می باشند؛ لذا مشاوره اصلاح وضعیت و آموزش حرکات اصلاحی و تمرینات ورزشی در بارداری به تمام زنان باردار با عدم محدودیت و ممنوعیت ورزش در بارداری و حتی زنان دارای سابقه ی سزارین که ممکن است تمایلی به شرکت در کلاس های آمادگی برای زایمان نداشته باشند، توصیه می شود.