بررسی اثر دهانشویه پیلوکارپین بر میزان جریان بزاق در بیماران مبتلا به خشکی دهان : مرور نظام مند و فرا تحلیل

Abstract

خشکی دهان یکی از مشکلات شایع بیماران می باشد که جدا از علت ایجاد کننده ی آن منجر به کاهش کیفیت زندگی مبتلایان می شود . جهت تسکین مشکلات ناشی از این عارضه، مصرف قرص پیلوکارپین پیشنهاد شده است . اما مصرف این قرص منجر به بروز عوارض جانبی برای بیمار می شودکه علت امتناع از مصرف، علی رغم بهبود تظاهرات ناشی از خشکی دهان می باشد. اخیرا استفاده از این دارو به صورت دهانشویه جهت کاهش عوارض ناشی از مصرف سیستمیک مورد پژوهش واقع شده است. هدف از مطالعه حاضر مرور نظام مند اثر دهانشویه پیلوکارپین بر جریان بزاق در بیماران مبتلا به خشکی دهان بود. روش کار و مواد: جستجوی الکترونیکی برای کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده مربوط به دهانشویه پیلوکارپین و میزان جریان بزاق در بیماران مبتلا به خشکی دهان که تا سپتامبر 2021 به زبان انگلیسی منتشر شده بود در , Scopus , The Cochrane Library PubMed/Medline، Web of Science، Google Scholar، Embase انجام شد. یک متاآنالیز با اثرات تصادفی برای ارزیابی ارتباط بین گروه ها انجام شد. از مدل اثرات تصادفی برای محاسبه اختلاف میانگین ادغام شده کلی استفاده شد و p-value کمتر از 5 صدم به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. مطالعات انتخاب شده توسط دو ارزیاب با استفاده از چک لیست موسسه کاکرین (RoB2) از نظر خطر تورش و کیفیت مطالعات مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ها : دو مقاله با مجموع 86 بیمار برای بررسی نهایی بر اساس معیارهای واجد شرایط بودن انتخاب شدند. بر اساس نتایج متاآنالیز، میانگین مقیاس آنالوگ بصری ( جهت ارزیابی احساس خشکی دهان ) در بیماران تحت درمان با دهانشویه پیلوکارپین 88/0 واحد کمتر از گروه کنترل در هفته چهارم پیگیری بود که از نظر آماری معنی دار نبود.( p-value=0.34) مطابق با چک لیست کاکرین) (RoB2هیچ یک از مقالات خطر بالای سوگیری را نشان ندادند. یکی از مطالعات خطر سوگیری کم را نشان داد، در حالی که مطالعه دیگر دارای خطر متوسط سوگیری بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از دهانشویه پیلوکارپین می تواند میزان جریان بزاق را افزایش دهد. با این حال، به دلیل ناهمگونی بالای داده ها، در حال حاضر هیچ دوز و رژیم کاربردی مطلوبی پیشنهاد نمی شود. در مورد تسکین علائم با استفاده از دهانشویه پیلوکارپین، شواهد موجود از اثربخشی آن حمایت نمی کنند.