تعیین و مقایسه خاصیت ضد میکروبی دهانشویه کلرهگزیدین و دهانشویه حاوی نانوذرات نقره فلورید و دهانشویه ترکیبی کلرهگزیدین و نقره فلورید بر میزان باکتری استرپتوکوکوس موتانس بزاق بیماران تحت درمان ارتودنسی (کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور)

Abstract

زمینه و هدف: با توجه به تغییر فلور میکروبی دهان به نفع میکروارگانیسم های پاتوژن در بیماران دارای اپلاینس های ارتودنسی، استفاده از دهانشویه آنتی میکروبیال در کنار مسواک لازمه رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. امروزه دهانشویه کلرهگزیدین گلد استاندارد دهانشویه های آنتی باکتریال برای بیماران ارتودنسی است. با این وجود به علت طعم و بوی بد و احتمال رنگ گرفتن دندان ها در استفاده های طولانی مدت، پذیرش این دهانشویه توسط بیماران پایین است. هدف از این کارآزمایی بالینی بررسی اثر آنتی باکتریال دهانشویه نقره فلورید، کلرهگزیدین و اثر ترکیبی این دو جهت کنترل باکتری استرپتوکوکوس موتانس بزاق بیماران ارتودنسی می باشد. مواد و روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی بیماران تحت درمان ارتودنسی در بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی تبریز انجام شد. سه گروه (15نفره) به طور تصادفی انتخاب شده و به گروه اول دهانشویه کلرهگزیدین 2/0 درصد و به گروه دیگر دهانشویه نانو ذرات نقره فلورید (که با دیسپرس کردن نقره نیترات در محلول کیتوزان تهیه شد) و به گروه سوم دهانشویه حاوی مخلوط کلرهگزیدین 2/0 و فلورید نقره 0.005 مولار داده شد. میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق در ابتدا و بعد از یک دوره 10 روزه استفاده از دهانشویه، اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از شاخصهای آماری به صورت میانگین ± انحراف معیار و فراوانی (درصد) گزارش شد. برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون شاپیرو ویلک و به منظور مقایسه میزان باکتری در گروه های مورد مطالعه از آزمون آنالیز واریانس و آزمون تعقیبی توکی استفاده گردید. یافته ها: هر سه دهانشویه ی کلرهگزیدین، نقره فلوراید و دهانشویه ترکیبی باعث کاهش معنادار تعداد باکتری های استرپتوکوکوس موتانس بزاق بیماران نسبت به قبل از مصرف دهانشویه می شوند (P < 0.05). تفاوت معناداری میان اثر دهانشویه ی کلرهگزیدین و فلوراید نقره دیده نشد (P > 0.05). دهانشویه ی ترکیبی کلرهگزیدین و نقره فلوراید نسبت به هر یک از دهانشویه ها به تنهایی، اثر بهتری بر کاهش باکتری بزاق بیماران ارتودنسی داشت (P < 0.05). نتیجه گیری: با توجه به اثر بهتر دهانشویه ی ترکیبی فلوراید نقره و کلرهگزیدین علیه باکتری استرپتوکوکوس موتانس و عدم وجود طعم و بوی بد به علت رقیق تر شدن کلرهگزیدین، این دهانشویه می تواند به عنوان جایگزین کلرهگزیدین مورد استفاده قرار بگیرد.