تاثیر کومسترول بر فاکتورهای استرس اکسیداتیو، آپوپتوتیک و شناختی در مدل استرس مزمن مهاری موش سوری نر

Abstract

مقدمه: همگام با پیشرفت دانش بشری و صنعتی شدن جوامع، استرس های روانی به عنوان یک اختلال آسیب زننده افزایش یافته است. این استرس ها مشکلات و هزینه های بسیاری را برای مردم و مجموعه مدیریتی بهداشت و درمان به وجود می آورد. هدف: کومسترول یک استروژن گیاهی است که با اتصال به گیرنده های استروژن (مخصوصا نوع بتا) اثرات مختلفی را در بدن به جا می گذارد. در این مطالعه اثرات حفاظتی کومسترول در برابر عواقب رفتاری و بیوشیمیایی تحمل استرس مزمن مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار و مواد: حيوانات طی 14 روز و به مدت 2 ساعت در هر روز تحت استرس مهاري قرار گرفتند. به موازات، کومسترول در دوزهاي 30، 60 و 120 µg/kg/day تجويز گرديد. در پايان دوره، آزمونهاي رفتاري جهت بررسي اضطراب و عملکردهای شناختی بعمل آمد. سپس نمونه خون جهت سنجش سطح کورتيکوسترون سرم و نمونه هاي بافتي از هيپوکمپ جهت ارزيابی سطح شاخصهاي استرس اکسيداتيو و آپوپتوزيس اخذ گرديد. همچنین در فاز دوم مطالعه، تجویز آنتاگونیست اختصاصی نقش احتمالی گیرنده های استروژن (نوع بتا) در ایجاد اثرات مشاهده شده بررسی گردید. يافته ها: کومسترول میزان حضور در محوطه مرکزی Open Field Test و درصد زمانی و تعداد دفعات حضور در بازوهاي باز Elevated Plus Maze را افزايش داد. همچنین تجویز این ترکیب باعث کاهش مدت زمان پیدا کردن سکو و افزایش مدت زمان حضور در منطقه یک چهارم هدف در آزمون Morris Water Maze شد. از سوی دیگر، آزمون های بیوشیمیایی بیانگر توانایی کومسترول در کاهش کورتیکوسترون سرم و بهبود فاکتورهای آپوپتوتیک و استرس اکسیداتیو بودند. با بازگشت تغییرات به دنبال تجویز آنتاگونیست اختصاصی در فاز دوم، دخالت گیرنده های استروژن (نوع بتا) در شکل گیری اثرات حفاظتی یاد شده مشخص گردید. نتيجه گیری: يافته ها بیانگر توانایی کومسترول در کاهش پیامدهای مخرب مواجهه با استرس مزمن مهاري است.