ادراک بیماری و ارتباط آن با معنی از زندگی و تاب‌آوری در بیماران سرطانی مراجعه کننده به بیمارستان شهید قاضی تبریز در سال 1399

Abstract

چکیده: مقدمه سرطان بعد از بیماری های قلب و عروق دومین علت مرگ و میر بوده و به عنوان یک بیماری فلج کننده و صعب العلاج تلقی می شود که فرد متعاقب با تشخیص آن دچار اضطراب، افسردگی و کاهش انرژی اجتماعی می گردد. از این رو شناسایی عوامل موثر بر روان این بیماران و مداخله در جهت بهبود آن ها امری کاملا ضروری به نظر می رسد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی ارتباط ادراک بیماری با معنی از زندگی و تاب‌آوری در بیماران سرطانی مراجعه کننده به بیمارستان شهید قاضی تبریز در سال 1399 انجام گرفت. روش بررسی پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود که با مشارکت 100 نفر از بیماران سرطانی مراجعه کننده به بیمارستان شهید قاضی که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند انجام گردید. برای جمع آوری داده ها از چک لیست مشخصات دموگرافیک، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (CD-RISC)، پرسشنامۀ ادراک بیماری (IPQ-R) و پرسشنامه معنای از زندگی (MLQ)استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 22 انجام گردید. یافته ها: اکثریت بیماران شرکت کننده در مطالعه ی کنونی مرد (74%)، متاهل (72%)، مبتلا به سرطان-های دستگاه گوارش (62%) و با میانگین سنی 88/11±85/40 سال بودند. میانگین نمره کل تاب آوری و معنی از زندگی در بیماران شرکت کننده در این مطالعه به¬ترتیب 58/16±05/60 (از دامنه ی قابل کسب 100-0) و 22/12±35/47 (از دامنه ی قابل کسب 70-10) بود. علاوه بر این بیشترین و کمترین نمره کسب شده به ترتیب مربوط به مولفه های کنترل درمان (3/3 از 5) و انسجام بیماری (75/2 از 5) از پرسشنامه MLQ بود. همچنین نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره تاب آوری کل با مولفه های پیامدهای بیماری، کنترل شخصی، کنترل درمان و سیر زمانی دوره ای همبستگی مثبت و معنی دار و بین نمره کل معنی از زندگی با مولفه های پیامدهای بیماری، کنترل شخصی، کنترل درمان و سیر زمانی دوره ای همبستگی معنی داری وجود داشت. نتایج تحلیل رگرسیون خطی نشان داد که مولفه های کنترل شخصی، کنترل درمان و سیر زمانی دوره ای به طور معنی داری تاب آوری و مولفه های کنترل شخصی، کنترل درمان و تظاهرات هیجانی به طور معنی داری معنی از زندگی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه کنونی نشان دهنده ی این واقعیت است که بیماران سرطانی شرکت کننده در پژوهش حاضر از سطح متوسطی از تاب آوری، ادراک بیماری و معنی از زندگی برخوردار بوده اند. علاوه براین نتایج مطالعه نشان داد که بین ادراک بیماری با تاب آوری بیماران و نیز بین ادراک بیماری با معنی از زندگی ارتباط آماری معنی داری وجود دارد، به طوری که با افزایش ادراک بیماری، تاب آوری و معنی از زندگی در این بیماران افزایش می یابد. بنابراین پیشنهاد می شود که در بیماران سرطانی مداخلاتی انجام شود که سطح درک آن ها از بیماری شان افزایش یابد که این نیز به نوبه ی خود به افزایش تاب آوری و معنی از زندگی بیماران و نهایتا به افزایش کیفیت زندگی در این بیماران کمک خواهد نمود.