| dc.description.abstract | این مطالعه به منظور بررسی روندهای زمانی درازمدت و تغییرات مکانی غلظت آلاینده های PM10, O3, SO2, NO2, NO, PM2.5,و CO و همچنین بررسی اثرات بهداشتی طولانی مدت آن در شهر تبریز بین سال های 85 و 95 انجام شد. غلظت های ساعتی آلاینده هایPM10, O3, SO2, NO2, NO, PM2.5,و COدر 9 ایستگاه پایش کیفیت هوا از اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی طی سالهای 96-85 دریافت شده و پس از بررسی و پردازش داده های دریافتی، مورد آنالیز قرار گرفت. تغییرات مکانی و زمانی آلاینده ها با استفاده از آزمون Mann-Kendall و شاخص Moran’s I مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. علاوه بر این، اثرات بهداشتی آلاینده های هوا با استفاده از نرم افزار AirQ+که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2017 به روز شده برآورد شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه میانگین سالانه غلظت های PM10, PM2.5 و SO2 كاهش یافته در حاليكه ميانگين سالانه غلظت های NO2, NO و CO افزایش یافته اما برای O3 در طول دوره مطالعه تقريبا ثابت بود. در طول بعضی روزهای مورد مطالعه، مقدار آلاینده های PM10, PM2.5 و SO2 بیش از دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی و مقادیر استاندارد ملی بود. علاوه بر این بالاترین میانگین ماهیانه PM10 در ماه مهر (µg/m³ 3/80)، PM2.5 وSO2 در ماه دی (µg/m³ 9/42 و µg/m³7/45) و O3 در ماه خرداد (µg/m³ 8/77)، NO و CO در ماه آذر (µg/m³ 7/53 و Mg/m³ 3/4) و NO2 در ماه بهمن (µg/m³ 3/87) مشاهده شد. در مقایسه مابین ایستگاهها نیز ایستگاه راسته کوچه آلوده تر از بقیه ایستگاهها بود. نسبت منتسب به دلیل مواجهه طولانی مدت با PM10 بین 9/7 و 7/28 درصد برای مرگ و میر زودرس نوزادان پس از تولد و بین 7/20 و 5/61 درصد برای بروز برونشیت مزمن در بزرگسالان برآورد شد. مرگ و میر ناشی از مواجهه با PM2.5 در طولانی مدت نیز در حدود 9 درصد به همه علل، 7/32 درصد به دلیل ایست قلبی، 8/24 درصد ناشی از سکته مغزی، 3/21 درصد بیماری مزمن انسداد ریوی، 4/21 درصد از عفونت حاد تنفسی و 4/14درصد به دلیل سرطان ریه بود. نتایج این مطالعه نشان داد که برنامه نویسی و اجرای سیاستهای کنترل مؤثر برای بهبود کیفیت هوای محیط شهر تبریز ضروری است. بنابراین این اطلاعات یک گام کلیدی به مدیران شهری، سیاستگذاران و مسئولین بهداشتی و سلامتی، برای کاهش اثرات بهداشتی ناشی از آلودگی هوا می دهد. | en_US |
