تاثیر مشاوره با رویکرد شناختی رفتاری بر استرس ادراک شده زنان باردار با سابقه ناباروری اولیه: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

Abstract

چکیده: مقدمه: با توجه به شیوع ناباروری درجامعه و عواقب استرس، اضطراب و افسردگی طی حاملگی و پس از زایمان، مداخلاتی که بتواند میزان استرس را در زنان باردار با سابقه ناباروری اولیه کنترل نماید بسیار کمک کننده خواهد بود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مشاوره با رویکرد شناختی رفتاری بر استرس ادراک شده (پیامد اولیه) اضطراب، افسردگی و کیفیت زندگی زنان باردار با سابقه ناباروری اولیه (پیامد ثانویه) انجام گرفت. مواد و روشها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 56 زن باردار با سابقه ناباروری اولیه مراجعه کننده به کلینیک نازایی مرکز آموزشی و درمانی الزهراء تبریز درسال1397و 1398 انجام گرفت. زنان باردار20 تا 40 سال با سابقه ناباروری اولیه که با استفاده از روشهای کمک باروری باردار شده بودند با روش بلوک بندی تصادفی به دوگروه مداخله(28 نفر) و کنترل(28 نفر) تخصیص یافتند. از هفته 14 بارداری برای گروه مداخله، مشاوره گروهی شناختی- رفتاری طی6 جلسه حضوری60 تا 90 دقیقه ای و2 جلسه تلفنی به صورت هفته ای یک بار توسط پژوهشگر درکلینیک نازایی در یک اتاق در نظر گرفته شده برای مشاوره در محیطی آرام برگزار شد. زبان مشاوره زبان بومی بود. گروه کنترل مراقبتهای روتین دوران بارداری را دریافت نمودند. پرسشنامه های استرس ادراک شده، افسردگی ادینبورگ، اضطراب بارداری وندنبرگ و کیفیت زندگی مخصوص بارداری از طریق مصاحبه قبل و چهار هفته بعد از مداخله توسط پژوهشگر تکمیل شد. یافته ها: 26 نفر درگروه مشاوره و 25 نفر درگروه کنترل تا پایان مطالعه پیگیری و مورد آنالیز قرارگرفتند که درگروه مشاوره دو مورد زایمان زودرس و درگروه کنترل سه مورد زایمان زودرس داشتیم. بین دو گروه مشاوره و کنترل از نظر مشخصات فردی اجتماعی به غیر از سن حاملگی و تحصیلات همسر تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت که هردوی این متغیرها درآزمون ANCOVA تعدیل شدند(05/0<P ). بعد از مداخله میانگین نمره استرس ادراک شده (تفاوت میانگین= 3/7- ، فاصله اطمینان 95%: 6/5- تا 0/9- ؛ 001/0>P) و اضطراب (تفاوت میانگین= 7/14- ، فاصله اطمینان 95%: 8/8- تا 6/20- ؛ 001/0>P) درگروه مشاوره به طور معنی-داری کمتر از گروه کنترل بود. میانگین نمره افسردگی درگروه مشاوره کمتر از گروه کنترل بود ولی معنی دار نبود(تفاوت میانگین= 95/1، فاصله اطمینان 95%: 2/0 تا 9/3- ؛ 052/0=P). میانگین نمره کیفیت زندگی دوران بارداری درگروه مشاوره به طور معنی داری بالاتر از گروه کنترل بود (تفاوت میانگین= 4/5 ، فاصله اطمینان 95%: 4/7 تا 4/3؛ 001/0>P). نتیجه گیری: مشاوره با رویکرد شناختی رفتاری بر استرس ادراک شده، اضطراب وکیفیت زندگی زنان باردار با سابقه ناباروری اولیه موثر است لذا استفاده از این روش مشاوره درکنار سایر روشهای مشاوره درارتقاء سلامت روان مادران باردار با سابقه ناباروری توصیه می شود.