تاثير محروميت از خواب بر فاكتورهاي انعقادي در موش هاي صحرايي نر تحت درمان با وارفارين

Abstract

مقدمه: ابتلا به بی¬خوابی روند فزاینده ای در پیش دارد و بر جنبه¬های مختلف فیزیولوژی انسان از جمله انعقاد خون اثر می¬گذارد. همچنین با توجه كثرت بيماران تحت درمان با وارفارين و اهميت آن از جهت باريك بودن طيف درماني، برآن شدیم تا تاثير محروميت از خواب بر فاكتورهاي انعقادي را در موش¬هاي صحرايي نر تحت درمان با وارفارين بررسی نماییم. مواد و روش¬ها:‌ این پژوهش از نوع مطالعات تجربی (experimental) است. جامعه مورد مطالعه شامل 40 موش صحرائی نر نژاد ویستار بود. موش¬ها به 4 گروه موش هاي بدون محروميت از خواب (گروه I)، موش هاي با محرومیت خواب (گروه II)، موش هاي بدون محروميت از خواب تحت درمان با وارفارين (گروه III)، موش هاي با محرومیت خواب و تحت درمان با وارفارين (گروه IV) تقسیم بندی شدند. براي القاي محروميت از خواب در موش ها از دستگاه مالتيپل پلاتفورم استفاده گردید. در گروه هاي تحت درمان با وارفارين، ٥ روز مانده به پايان القاي محروميت از خواب، وارفارين با دوز 1/0 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن، از راه خوراكي تا پایان پروتكل القاي محروميت از خواب گاواژ معده¬اي شد. در گروه هايي كه وارفارين دريافت نکردند، نرمال سالين از راه خوراكي گاواژ معده¬ای شد. مقادیر کورتیکوسترون سرمی، زمان پروترومبین( (PT، زمان نسبی ترومبوپلاستين (PTT)، INR و فاكتور II (پروترومبین) اندازه¬گیری شد. میانگین داده¬ها در بین گروه¬های مختلف با Kruskal-Wallis with post-hoc Tukey و ANOVA مقایسه گردید. یافته¬ها:‌ مقادیر سرمی کورتیکوسترون در گروه¬های با محرومیت از خواب (گروه¬های II و IV) افزایش معنی دار نسبت به گروه¬های بدون محرومیت از خواب (گروه¬های I و III) داشت ( P کمتر از 0.05). محرومیت از خواب سبب کاهش معنی دار مقادیر PT، INR، PTT در گروه¬های تحت درمان با وارفارین به ترتیب به میزان (2/16، 1.47، 08/17 با P کمتر از 0.05) گردید. مقادیر سرمی پروترومبین تحت محرومیت از خواب کاهش معنی دار داشت ( بین گروه اول و دوم با P کمتر از 0.05) ولی در موش های تحت درمان با وارفارین (گروه های سوم و چهارم) محرومیت از خواب سبب کاهش معنی دار پروترومبین نگردید (P=1.000).