بررسی امکان پیش بینی محلولیت داروها در مخلوط آب + کمک حلال با استفاده از مدل تلفیق یافته جویبان-آکری و وانت هوف

Abstract

مقدمه: محلولیت دارو ابتدایی ترین ویژگی مورد بررسی میباشد. حدود 40% از مولکولهای کاندید برای دارو شدن در مراحل مطالعاتی بدلیل محلولیت پایین کنار گذاشته میشوند. روشهای متعددی برای افزایش میزان محلولیت داروها وجود دارد که استفاده از کمک حلال یکی از رایجترین روشها میباشد. بدست آوردن مقدار محلولیت یک ماده با استفاده از روشهای آزمایشگاهی نیازمند هزینه و زمان است. برای حل این مشکل مدلهایی برای پیش بینی محلولیت دارو در دما و فراکسیون حلالهای مختلف پیشنهاد شده اند. اهداف: هدف از این مطالعه یافتن الگویی منطقی از داده های تجربی برای استفاده در مدلهای موجود است به طوری که با کمترین تعداد داده برای یک دارو در یک سیستم حلال و دماهای مختلف به پیش بینی محلولیت آن دارو در شرایط مختلف بپردازد. روش کار: داده های میزان محلولیت داروها جمع آوری شدند. برای هر سری داده ابتدا با استفاده از تمام داده ها و سپس با حداقل تعداد داده تجربی ممکن رگرسیون انجام و ثوابت هر سری برای معادله جویبان-آکری محاسبه شد. سپس با ثوابت به دست آمده میزان محلولیت پیش بینی, با مقادیر تجربی مقایسه و درصد خطای مدل محاسبه شد. نتايج: میانگین خطای پیش بینی مدل 8 نقطه ای 15.5 درصد گزارش شد. آزمون آماری t-test برای مقایسه میزان خطای پیش بینی نتایج مدل 7 و 8 نقطه ای تفاوت معنی دار را نشان داد که بیانگر برتری مدل 8 نقطه ای میباشد. همچنین از مدل 9 نقطه ای استفاده شد که منجر به کاهش معنی دار در خطای پیش بینی نگردید. نتيجه گيري: به استناد نتایج این مطالعه بر روی بیش از 3400 داده محلولیت, برای پیش بینی محلولیت یک دارو در سیستم حلال 2 تایی, با اندازه گیری 8 داده تجربی قادر به ارایه مدل پیش بینی محلولیت با خطای قابل قبول خواهیم بود. این دست مدل های پیش بینی محلولیت در صنایع داروسازی مورد توجه است.