بررسی روشهای سنتز داروی ضد صرع پرگابالین و بهینه سازی روش منتخب

Abstract

داروی پرگابالین، یکی از ترکیبات کایرال است که در درمان دردهای عصبی و صرع بکار برده می شود. روشهای مختلفی برای سنتز این دارو گزارش شده است. در این پروژه با استفاده از روش کلاسیک سنتز ترکیبات راسمیک و جداسازی دیاسترومرها، موفق به تولید این دارو شده ایم. هدف روش سنتزی به کار رفته، با هدف بومی سازی تولید این دارو در داخل کشور و با توجه به پتانسیل صنعت دارویی ایران، بهینه گردید. روش کار برای سنتز S-پرگابالین (1) ابتدا حدواسط α-β-غیراشباع (2) تهیه گردید(مرحله: I)، سپس در ادامه این ترکیب به حدواسط دی کربوکسیلیک اسید (3) تبدیل شد(مرحله: II). در مرحله بعد حدواسط (3) به حلقه گلوتارایمید(8) تبدیل گردید(مرحله: III)، سپس با هیدرولیز حلقه گلوتارایمید (8) حدواسط گلوتاریک اسید منوآمید (5) حاصل شد(مرحله: IV). بدنبال آن انانتیومرها ترکیب (5) جداسازی شد(مرحله: V). انانتیومر مطلوب R-گلوتاریک اسید منوآمید (6) با انجام نوآرایی هافمن به S-پرگابالین(1) تبدیل گردید(مرحله: VI) و با راسمیزاسیون انانتیومر نامطلوب S-گلوتاریک اسید منوآمید (7) مجددا به گلوتاریک اسید منوآمید (5) تبدیل شد(مرحله: VII). همچنین ترکیب فعال نوری R-فنیل اتیل آمین (9) بازیافت گردید (مرحله: VIII).

یافته ها طیفهای FT-IR و 1HNMR گرفته شده از حدواسط ها موید ساخته شدن این ترکیبات می باشد. خلوص نوری ترکیبات سنتز شده R-3-(کاربامویل متیل)-5-متیل هگزانویک اسید(6) و S-پرگابالین به ترتیب برابر با 100% و 90% بوده. خلوص شیمیایی S-پرگابالین سنتز شده در مقایسه با نمونه های مشابه در بازار دارویی ایران 93% می باشد. بازدهی کل واکنش 4/24% محاسبه شد. نتیجه گیری افزایش راندمان مراحل، حذف حلالهای سمی، حذف واکنشگرهای گران قیمت، کاهش تولید فاضلابهای صنعتی و بازیافت مواد، از دست آوردهای سودمند این مطالعه می باشد. در نتیجه به دانش فنی سنتز S-پرگابالین که یک روش بهینه شده، ساده و مقرون به صرفه است دست یافته شد.