In-vitroو تحلیل سم شناختی مواجهه های شغلی بررسی سمیت سلولی نانو ذرات گرافن در سلولهای رده اپیتلیال ریه انسان به صورت
Abstract
مقدمه: امروزه نانو مواد به صورت گسترده در زمینه تکنولوژی و بیوشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. لذا هر فردی در هرمکانی می تواند با آن ها مواجهه داشته باشد. با این وجود ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاص نانو مواد باعث شده است که اثرات آن ها در بروز سمیت نیز متفاوت باشد. گرافن یکی از نانو مواد کربنی است که به طور گسترده در بخش مراقبت های سلامتی و محیط های کاری مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی سمیت سلولی نانو مواد در روی سلول های A549 اپتلیال ریه انسان و تحلیل سم شناختی مواجهه های شغلی به منظور فراهم کردن اطلاعات پایه برای توسعه حدود مجاز مواجهه شغلی انجام شده است.
روش کار: ویژگی های فیزیوشیمیایی نانو ذرات گرافن با استفاده از میکروسکوسکوپ TEM و SEM و BET توسط پژوهشگاه صنعت نفت ایران مورد بررسی قرار گرفت. از تکنیک DLS برای توزیع سایز نانو ذرات استفاده شد. سپس سلول ها در آزمایشگاه کشت داده شده و به مدت 48،24 و 72 ساعت در معرض مواجهه با غلظت های مختلفی از نانو مواد قرار گرفتند. با استفاده از روش رنگ سنجی MTT assay سمیت سلولی ارزیابی شد. به منظور تعیین شاخص های سم شناسی، داده های بدست آمده وارد نرم افزار Minitab-18 شده و با کمک رگرسیون Probit مورد آنالیز قرار گرفتند. همچنین برای ارزیابی ارتباط بین متغییرهای غلظت و مدت زمان مواجهه با سمیت سلولی از آزمون تحلیل واریانس ANOVA استفاده گردید.
یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که نانو ذرات گرافن در روی سلول های A549 باعث ایجاد سمیت می شوند. بعلاوه سمیت نانو ذرات گرافن در روی این سلول ها وابسته به غلظت و زمان مواجهه است. نانو ذرات گرافن سمیت بیشتری بعد از 72 ساعت مواجهه در مقایسه با 24 و 48 ساعت مواجهه داشتند. IC50 و IC10 (No Observed Adverse Effect Concentration= NOAEC) به ترتیب برابر با 63/40 میلی گرم بر میلی لیتر و 056/0 میکروگرم بر میلی لیتر برآورد گردید.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند برای توسعه حدود مجاز مواجهه شغلی نانو ذرات گرافن به سازمان های تعیین کننده استانداردها و حدود مجاز نظیر NIOSH کمک نموده و در بهبود وضعیت برنامه کاری افراد مواجهه یافته با این مواد سودمند باشد. با این وجود تحقیقات بیشتر برای تعیین مکانیسم سمیت این ذرات لازم و ضروری به نظر می رسد و پیشنهاد می گردد در مطالعات بعدی به آن ها پرداخته شود.