تاثیر کپسول گیاهی ترکیبی بر یبوست و عملکرد جنسی زنان یائسه مبتلا به یبوست مزمن، یک کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی سه سوکور

Abstract

چکیده: زمینه و اهداف: یائسگی یک دوره فیزیولوژیکی در زندگی زنان است که در این دوره، زنان تغییرات هورمونی مانند گرگرفتگی، اختلال عملکرد جنسی، خشکی واژن، اختلالات خواب، یبوست و غیره را تجربه می¬کنند. با توجه به شیوع بالای یبوست مزمن و اختلال عملکرد جنسی در زنان یائسه، اثرات آن بر کیفیت زندگی و سلامت افراد و افزایش تمایل به استفاده از طب مکمل، به ویژه طب سنتی، این مطالعه با هدف تعیین تأثیر کپسول گیاهی ترکیبی بر یبوست مزمن و اختلال عملکرد جنسی در زنان یائسه انجام شد. روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور بر روی 64 زن یائسه با سن 40-60 سال مبتلا به یبوست مزمن انجام شد. افراد به طور تصادفی به دو گروه مداخله (کپسول گیاهی ترکیبی) و گروه کنترل (پلاسبو) اختصاص داده شدند. کپسول گیاهی ترکیبی حاوی گیاهان میخک، بادیان رومی و بادیان سبز، گل بنفشه ، هلیله زرد و کشمش تازه، برگ سنا، ترنجبین و گلقند بود. پرسشنامه یبوست (CQ = Constipation Questionnaire) قبل از مداخله و سپس به صورت هفتگی تکمیل شد و پرسشنامه ارزیابی بیمار از علائم یبوست (PAC-SYM = Patient Assessment Constipation Symptom) قبل از مداخله، دو و چهار هفته بعد از مداخله و پرسشنامه عملکرد جنسی زنان (FSFI) قبل از مداخله و چهار هفته پس از مداخله توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی شامل ANCOVA، repeated measure ANOVA، فریدمن، من ویتنی، مجذور کای و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین دو گروه از نظر مشخصات فردی-اجتماعی، علائم یبوست و میانگین نمره کلی عملکرد جنسی و زیردامنه های آن قبل از مداخله تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت (05/0<P). بعد از مداخله میانگین دفعات اجابت مزاج در گروه مداخله به صورت معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود (تفاوت میانگین تعدیل یافته = 2/4؛ 95% فاصله اطمینان = 0/3 تا 4/5). همچنین فراوانی زور زدن حین دفع، مقدار مدفوع، احساس تخلیه ناکامل، احساس انسداد در مسیر خروج مدفوع، نیاز به دستکاری جهت تسهیل خروج مدفوع، کاهش معنی-داری در گروه کپسول گیاهی ترکیبی نسبت به گروه پلاسبو داشت (001/0>P). کم بودن مقدار مدفوع و قوام مدفوع نیز در هر دو گروه بهبود یافته بود اما از نظر میزان بهبودی بین دو گروه کپسول گیاهی ترکیبی و پلاسبو تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت (001/0> P). میانگین نمره نشانه های یبوست در گروه مداخله به صورت معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود (تفاوت میانگین تعدیل یافته = 4/15-؛ 95 % فاصله اطمینان = 5/11- تا 21/19-). همچنین بعد از مداخله بر اساس آزمون ANCOVA و با کنترل مقادیر پایه، میانگین نمره کلی عملکرد جنسی در گروه مداخله به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل بیشتر بود (تفاوت میانگین تعدیل یافته = 7/8؛ 95 % فاصله اطمینان = 6/6 تا 8/10). همچنین بعد از مداخله و با کنترل مقادیر پایه، از نظر میانگین نمره میل جنسی (9/0؛ 6/0 تا 3/1)، برانگیختگی (3/1؛ 9/0 تا 6/1)، مرطوب شوندگی (5/1؛ 0/1 تا 9/1)، ارگاسم (6/1؛ 2/1 تا 1/2)، رضایت (1/2؛ 6/1 تا 6/2)، و درد حین مقاربت (5/1؛ 0/1 تا 9/1) بین دو گروه اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (001/0> P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، استفاده از کپسول های گیاهی می تواند موجب بهبود یبوست مزمن و عملکرد جنسی در زنان یائسه گردد.