بررسی اثر روش درمانی طب سنتی ایران بر پایه گیاه بوزیدان بر پارامترهای اسپرم مردان نابارور: کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی سه سو کور

Abstract

مقدمه: ناباروری با عامل مردانه یکی از مشکلات مهم سلامتی است. حکمای طب سنتي از بوزیدان جهت درمان ناباروری مردان استفاده می¬کردند. هدف: در این مطالعه اثرات بوزیدان و پنتوکسی¬فیلین بر پارامترهای اسپرم مردان نابارور ایدیو پاتیک مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. روش کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی سه سو کور 100 نفر از مردان متاهل نابارور 18 تا 45 ساله وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی به دو گروه گیاهی و پنتوکسی¬فیلین تقسیم شدند. بیماران گروه گیاهی روزانه 5 گرم ریشه گیاه بوزیدان را در سه نوبت در 6 کپسول و بیماران گروه پنتوکسی¬فیلین 800 میلی گرم پنتوکسی¬فیلین را به همراه پلاسبو در 6 کپسول در سه نوبت به مدت 90 روز دریافت نمودند. پارامترهای اسپرم درابتدا و انتهای مطالعه طبق معیارهای WHO ارزیابی شدند. يافته¬ها: نتایج پژوهش نشان داد بوزیدان موجب افزایش معنی دار در میانگین تعداد اسپرم ها به میزان 12.5%(0.04= p)، میانگین سرعت پیشرونده اسپرم¬ها به مقدار 21.42%(0.001= p) و میانگین شکل نرمال اسپرم ها به میزان 25.56% (0.000= p) در مقایسه با مقادیر پایه گردید. پنتوکسی¬فیلین به طور معنی داری میانگین حجم منی را به میزان 16.46% (0.02= p)، میانگین سرعت پیشرونده اسپرم¬ها 25.97% (0.003= p) و میانگین شکل نرمال اسپرم را 13.28% (0.01= p) در مقایسه با مقادیر پایه افزایش داد. تفاوت معنی داری در میانگین حجم منی(0.11= p)، تعداد اسپرم(0.09= p ، سرعت پیشرونده به جلو(0.77= p) و شکل اسپرم (0.12= p) پس از درمان بین دو گروه وجود نداشت. هیچ عارضه جانبی جدی در دو گروه گزارش نشد. نتيجه گيري: نتایج نشان داد که بوزیدان به طور معنی¬‌داری موجب بهبود پارامترهای اسپرم مردان نابارور گردید. با توجه به عدم تفاوت آماری میان بوزیدان و پنتوکسی¬فیلین بر بهبود پارامترهای اسپرم مردان نابارور و نبود عوارض جانبی جدی، گیاه بوزیدان می¬تواند جایگزین مناسبی در درمان این افراد باشد.