پیشگیری اورژانسی از بارداری: آگاهی، نگرش در مورد روش و دیدگاه در مورد موانع تجویز در میان ارائه دهندگان و ارتباط آنها با آگاهی، نگرش و عملکرد دریافت کنندگان خدمات در مراکز و پایگاه های بهداشتی و درمانی شهر تبریز، 1389

Abstract

چکیده: زمینه و هدف: روش های جلوگیری از بارداری اورژانسی، به راحتی در دسترس، ارزان و قابل قبول برای اکثر زنان می باشند که استفاده صحیح آن می تواند از حدود سه چهارم حاملگی های ناخواسته پیشگیری نماید. مطالعه حاضر با هدف تعیین آگاهی و نگرش ارائه دهندگان در مورد روش پیشگیری اورژانسی از بارداری و دیدگاه آنها در مورد موانع تجویز این روش و ارتباط آگاهی و نگرش ارائه دهندگان با آگاهی، نگرش و عملکرد دریافت کنندگان خدمات انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی- همبستگی در سال 1389 در 19 مرکز و 33 پایگاه بهداشتی درمانی شهر تبریز که بصورت تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گرفت. کل 140)نفر) پرسنل حائز شرایط شاغل در واحد بهداشت خانواده مراکز/ پایگاه های منتخب و 280 نفر از زنان متاهل 15-49 ساله (یک نفر گیرنده قرص ضد بارداری و یک نفر گیرنده کاندوم تحت پوشش هر ارائه دهنده، انتخاب شده بصورت در دسترس) انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از دو پرسشنامه خود ساخته جمع‌آوری گردیده که ارائه دهندگان خودشان و دریافت کنندگان از طریق مصاحبه پرسشنامه را تکمیل کردند. داده‌ها با آزمون های مجذور کای، دقیق فیشر، تی مستقل و پیرسون و با استفاده از SPSS-ver13 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین نمره آگاهی و نگرش ارائه دهندگان به ترتیب 69/4 -+ 11/8 و 70/1 -+ 12/8 و میانگین نمره آگاهی و نگرش دریافت کنندگان به ترتیب 52/3 -+ 13/8 و 68/7 -+ 10/3 از محدوده نمرات 0-100 بود. فقط یک نفر از 21 نفر دریافت کننده قرص ضد بارداری و 15 نفر از 30 نفر دریافت کننده کاندوم که در طی شش ماه گذشته نیاز به مصرف روش‌های اورژانسی پیشگیری از بارداری داشتند، از این روش استفاده کرده بودند. در کل بین نمره آگاهی ارائه دهندگان و دریافت کنندگان و بین نمره نگرش آنان همچنین بین نمره آگاهی و نگرش ارائه دهندگان با عملکرد دریافت کنندگان ارتباط معنی داری وجود نداشت .(p>0/05) مهمترین موانع تجویز این روش از دیدگاه ارائه دهندگان شامل نگرانی از عدم دقت در استفاده مداوم و صحیح از روش های ضد بارداری مطمئن، نگرانی از عوارض جانبی، بالا بودن حجم کار مراکز بهداشتی درمانی بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان دهنده ناکافی بودن آگاهی کارکنان بهداشتی در مورد این روش و نیاز به ارتقاء آن می باشد. با این حال، نتایج این پژوهش نشان داد بین آگاهی و نگرش ارائه‌ دهندگان با آگاهی، نگرش و عملکرد دریافت کنندگان ارتباط معنی داری وجود ندارد. بنابراین، جهت ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد دریافت کنندگان، تنها ارتقای آگاهی و نگرش ارائه دهندگان کافی نمی باشد و لازم است جهت رفع سایر موانع تجویز، از جمله موانعی که در این تحقیق از دیدگاه ارائه دهندگان مشخص شد، نیز تلاش شود.