بررسی تاثیرآموزش برنامه تغذیه و فعالیت فیزیکی بر عوامل خطر دیابت نوع دو در دختران دوره راهنمایی مدارس دولتی تبریز

Abstract

چکیده: مقدمه: مطالعات اپیدمیولوژیک زیادی در بسیاری از کشور ها بیانگر شیوع رو به افزایش دیابت نوع دو در میان کودکان می باشد.این گزارشات بیانگر تبدیل شدن دیابت نوع دو به یک اپیدمی جهان در میان کودکان می باشد. از طرفی سن بروز بیماری یکی از عوامل مهمی است که برآینده ی این بیماری تاثیر می گذارد. شروع بیماری در کودکی یا نوجوانی بیانگر پیش آگهی سالهای متمادی بیماری است و خطر اینکه تمام انواع عوارض بیماری زمانی رخ می دهد که شخص بیمار هنوز جوان است را افزایش می دهد. در بسیاری از مطالعات بیان می شود که دیابت نوع دو یک بیماری قابل پیشگیری است و می توان با انجام مداخلات مناسب از بروز ان در افراد در معرض خطر جلوگیری نمود.به همین دلیل پیشگیری اولیه از دیابت موضوع بسیاری از پژوهش های دهه های اخیر بوده است. با توجه به اینکه سبک زندگی پر خطر(زندگی بی تحرک با عادات غذایی نادرست) یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای ابتلا به دیابت نوع دو می باشد. این تحقیق جهت بررسی تصحیح رژیم غذایی کودکان به صورت دریافت مواد غذایی به اندازه نیاز بدن و فعالیت هفته‌ای 3 ساعت در جهت کاهش عوامل خطر دیابت نوع دو در کودکان در معرض خطر طراحی شده است. مواد و روشها:این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی می باشد. روش نمونه گیری از نوع هدفمند می باشد. 60نفر بطور تصادفی از میان افراد واجد شرایط انتخاب شده،به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. سپس با اخذ دوبار نمونه خون با فاصله یک هفته (جهت اطمینان از صحت تست ها و تعیین پایایی ابزار)، مقادیر سرمی HDL، LDL، TG، FBS، و همچنین شاخص های BMI،BP اندازه گیری و ثبت شدند. گروه مداخله به مدت4 ماه تحت رژیم غذایی ایزو کالریک و فعالیت بدنی هفته‌ای3 ساعت قرار گرفتند. در پایان ماه چهارم پارامتر های وزن BMI، FBS، TD، LDL، HDL و فشار خون در هر گروه کنترل و آزمایش بطور مجدد اندازه گیری شد. نتایج: میزان کاهش وزن در تحقیق حاضر در گروه کنترل با میانگین 1/57 و در گروه مداخله با میانگین 4/03 معنی دار بود. سطح معنی داری در نتایج به دست آمده از آزمون-U من ورایتنی در مورد متغیر وزن با (P=0/01 ) و BMI با(P=0/000) در گروه آزمایش نسبت به کنترل نشان دهنده حداکثر معنی داری می باشد. در بررسی درون گروهی که توسط آزمون ویلکاکسون صورت گرفت: شاخص‌های وزن،BMI،FBS، TG و در هر گروه ،کاهش معنی داری را نشان داد.بحث و نتیجه گیری:فرضیه تحقیق حاکی از آن است که اصلاح رژیم غذایی ایزوکالریک و فعالیت بدنی هفته‌ای 3 ساعت بر عوامل خطر دیابت نوع 2 تاثیر مثبت دارد. شاخص‌هایی که در این مطالعه به عنوان متغیر تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند(خصوصا وزن،BMI و(FBS بر اساس متون و تحقیقات زیادی جز قوی ترین پیش بینی کننده های ابتلا به دیابت نوع دو معرفی شده اند. میزان کاهش معنی داری که در شاخصهای وزن و BMI در مقایسه گروه آزمایش نسبت به کنترل نشان داده شد، همینطور کاهش معنی دار شاخص‌های وزن FBS،MI وTG به خوبی از فرضیه تحقیق حمایت میکند که اصلاح رژیم غذایی و دریافت کالری با اندازه نیاز بدن و ورزش، موجب تغییرات مطلوبی در جهت کاهش ابتلا به دیابت نوع 2 می شود.