تعیین تاثیر آموزش قبل از ترخیص بر کیفیت زندگی بیماران سوختگی

Abstract

چکیده: مقدمه و هدف: سوختگی یک آسیب پوستی یا ساختار دیگر بافت ها است که اصولا بوسیله حرارت یا دیگر تروماهای حاد اتفاق می افتد .مطالعات نشان می دهند که حداقل 5 درصد از کل تعداد بیماران بستری در بیمارستان را بیماران سوخته تشکیل می دهند. عوارض جسمی، روحی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری پس از ترخیص گزارش شده است که تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی بیماران سوختگی دارد. در سال های اخیر، کیفیت زندگی به عنوان یک شاخص مهم برای ارزیابی سلامت شخصی، تصمیم گیری و قضاوت درباره سلامت کلی جامعه و پیدا کردن مشکلات اساسی جنبه های مختلف زندگی افراد، در پژوهش های پزشکی و پرستاری در نظر گرفته شده است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر برنامه آموزشی قبل از ترخیص بر کیفیت زندگی بیماران دچار سوختگی می پردازد. مواد و روش ها: این پژوهش یك مطالعه تجربی از نوع قبل و بعد با گروه کنترل است كه در سال 1394 در دانشكده پرستاری و مامایی تبریز صورت گرفت. نمونه های پژوهش شامل128 نفر از بیماران سوختگی بستری در بخش های سوختگی زنان و مردان بیمارستان سینا بودند. جهت جمع آوری داده ها از یک فرم مشخصات دموگرافیک به علاوه نسخه فارسی پرسشنامه اختصاصی كیفیت زندگی سوختگی (BSHS-B) استفاده شد. نمرات کیفیت زندگی در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل گردید. روش های آمار توصیفی برای توصیف مشخصات واحدهای مورد پژوهش و آمار استنباطی جهت مقایسه نمرات کیفیت زندگی در سه نقطه زمانی مختلف در گروه های مورد مطالعه، همچنین بررسی ارتباط برخی از متغیرهای دموگرافیک و مرتبط با سوختگی با کیفیت زندگی مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده از از آنالیز واریانس اندازه گیری های مکرر نشان داد که کیفیت زندگی در طی سه بازه زمانی مختلف، تفاوت معنی دار بالایی را از نظر آماری دارند، بررسی این تفاوت ها با استفاده از مقایسه های چندگانه تعدیل شده بانفرونی نشان داد که میانگین نمرات کیفیت زندگی در هر دو گروه روند افزایشی دارد و این روند در گروه تجربی بیش از گروه کنترل است، به عبارتی آموزش قبل از ترخیص در نمرات کیفیت زندگی تأثیر گذاشته و این تأثیر در طی زمان بصورت افزایشی ادامه دارد و به طور کلی می توان گفت که تقریباً 80 درصد از واریانس نمرات کیفیت زندگی بوسیله متغیر مستقل تبیین می گردد. نتایج آنالیز رگرسیون چندگانه در مورد تاثیر برخی متغیرهای زمینه ای و مرتبط با سوختگی بر کیفیت زندگی نشان داد که بین متغیر مدت اقامت در بیمارستان و کیفیت زندگی ارتباط معنی دار وجود ندارد. نتایج مدل، ارتباط معنی داری بین سن و کیفیت زندگی نشان نمی دهد. بین درصد سوختگی و کیفیت زندگی ارتباط معنی دار وجود دارد (P<.001) به طوری که با افزایش یک درصد سوختگی به سطح سوختگی بیمار کیفیت زندگی او به مقدار 898/0 کاهش می یابد. بین جنسیت و کیفیت زندگی نیز ارتباط وجود ندارد.بحث و نتیجه¬گیری: مطالعات بسیار اندكی تاثیر آموزش بر کیفیت زندگی بیماران سوختگی را مورد بررسی قرار داده اند. اگر چه در اغلب این مطالعات بیماران سوختگی از نظر کیفیت زندگی در سطح پایینی قرار داشتند، نتایج یكسانی از نظر عوامل موثر بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی این بیماران وجود نداشت. زمینه های فرهنگی مختلف و یكسان نبودن ابزارهای پژوهش در این مطالعات ممکن است علت اصلی تفاوت های مشاهده شده باشد.