تاثیر ورزش حین همودیالیز بر خود کارآمدی و خستگی بیماران تحت همودیالیز: کارآزمایی بالینی تصادفی شده یک سو کور

Abstract

چکیده: مقدمه: با توجه به افزایش شیوع بیماری های مزمن از جمله نارسایی کلیه، و مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی این بیماران، به حداکثر رساندن عملکرد و رفاه آنها ضروری به نظر می رسد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر ورزش حین همودیالیز بر خستگی و خودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی می باشد، نمونه های پژوهش شامل 46 نفر از بیماران تحت همودیالیز مراجعه کننده به بخش همودیالیز مرکز آموزشی درمانی شهید مدنی تبریز، می باشند که به روش نمونه گیری در دسترس بر اساس معیارهای ورود و با توجه به رضایت شرکت در مطالعه، از جامعه ی پژوهش انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ی مقیاس شدت خستگی(FSS) Fatigue Severity Scale و پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر(SGSES) Sherer General Self-Efficacy Scale می باشد، که پس از تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفته شد. پس از جمع آوری اطلاعات، نتایج داده ها با استفاده از نرم افزار 20 SPSSتجزیه و تحلیل شد. برای توصیف داده های کمی متقارن از میانگین و انحراف معیار و برای داده های کیفی فراوانی و درصد، و برای مقایسه ی دو گروه از آزمون کواریانس استفاده شد. یافته ها: ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهد ﺧﺴـﺘﮕﻲ و کاهش خودکارآمدی ﺑﻮدﻧﺪ. پس از انجام مداخله، خودکارآمدی بیماران در گروه مداخله به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت، که از نظر بالینی معنی دار بود، اما از نظر آماری معنی دار نبود) 06/0(p-value =. میانگین خودکارآمدی بیماران گروه مداخله قبل از مداخله برابر60/15±39/53 و بعد از مداخله برابر 25/14±43/61 بود. خستگی نیز بعد از مداخله به طور معنی داری در گروه مداخله کمتر بود. ) 05/0 Pvalue < ). میانگین خستگی بیماران گروه مداخله قبل از مداخله برابر 47/11±82/49 و بعد از مداخله برابر 43/12±65/41 بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد، انجام ورزش حین همودیالیز نه تنها باعث کاهش خستگی در بیماران تحت همودیالیز، بلکه منجر به بهبود خودکارآمدی این بیماران می شود و انجام ورزش در مراکز همودیالیز توصیه می شود.