مقایسه تاثیر اسطوخودوس و بهارنارنج بر افسردگی و کیفیت خواب زنان یائسه: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

Abstract

مقدمه: یائسگی نقطه عطف اجتناب ناپذیر و مرحله مهمی در زندگی هر زن است. یائسگی به دلیل همراه بودن با تغییرات و عوارض، یک دوره حساس و بحرانی به شمار می رود و تغییرات روحی- روانی و مشکلات خواب در این دوره شایع می باشند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر اسطوخودوس و بهارنارنج بر افسردگی و کیفیت خواب زنان یائسه انجام گرفته است.مواد و روش: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور بر روی 156 زن یائسه انجام گرفت. نمونه های حائز شرایط به روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه مداخله و یک گروه کنترل تخصیص داده شدند. گروه مداخله کپسول های حاوی پودر گل بهارنارنج یا پودر گل اسطوخودوس به میزان 500 میلی گرم و گروه کنترل کپسول حاوی نشاسته به میزان 500 میلی گرم روزانه دو عدد، بعد از صبحانه و بعد از شام به مدت 8 هفته دریافت کردند. پرسشنامه¬های افسردگی بک و کیفیت خواب پیتزبرگ قبل از مداخله و بعد از اتمام مداخله توسط مشارکت کنندگان تکمیل شد.یافته ها: بر اساس آنالیز واریانس یک طرفه، قبل از مداخله بین سه گروه مداخله از نظر میانگین نمره افسردگی تفاوت معنی داری وجود نداشت (262/0p=)، اما آزمون مدل خطی عمومی با کنترل نمره پایه و مخدوشگر ها شامل سن زن و سن یائسگی نشان داد که از نظر میانگین نمره افسردگی 8 هفته بعد از مداخله در بین گروه ها تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0p<). بر اساس آنالیز واریانس یک طرفه، قبل از مداخله بین سه گروه مداخله از نظر میانگین نمره کیفیت خواب تفاوت معنی داری وجود داشت (045/0P= ). بر اساس آزمون مدل خطی عمومی با کنترل نمره پایه و مخدوشگرها شامل سن زن و سن یائسگی میانگین نمره کیفیت خواب 8 هفته بعد از مداخله نیز در بین گروه ها تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0p<).نتیجه گیری: با توجه به اینکه اسطوخودوس و بهارنارنج بر بهبود کیفیت خواب و کاهش افسردگی در زنان یائسه تاثیر مثبت داشته اند، می توان به عنوان درمان کمکی در افراد دچار اختلال خواب و افسردگی استفاده نمود.واژگان کلیدی: افسردگی، کیفیت خواب، زنان یائسه، اسطوخودوس، بهارنارنج