اثربخشی آموزش همتایان بر آگاهی، نگرش و انتخاب نوع زایمان در مادران باردار شکم اول مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستان بوکان

Abstract

چکیده: مقدمه و هدف: میزان سزارین با ضرورت های غیرپزشکی، علی رغم بالا بودن عوارض آن در حال افزایش است. تصمیم گیری در مورد انتخاب نوع زایمان برای بسیاری از زنان مشکل است و تحت تأثیر عوامل زیادی قرار می¬گیرد. روش¬های آموزشی متفاوتی برای تغییر در نگرش، ارتقاء سطح آگاهی و تغییر رفتار وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف تأثیر آموزش همتایان بر آگاهي، نگرش و انتخاب نوع زایمان مادران باردار شکم اول انجام گردیده است. روش کار: در اين مطالعه نیمه تجربی، تعداد 300 زن باردار نخست زا با حاملگي 24 تا 32 هفته در شهرستان بوکان در سال 93، که ممنوعيتي براي زايمان طبيعي نداشتند انتخاب و به صورت تصادفي به سه گروه مساوی(دو گروه مداخله و یک گروه کنترل) تقسيم شدند. مداخله در گروه اول، برگزاري 4 جلسه آموزشي توسط ماما بود که هر هفته تشکيل شد. در گروه دوم، مداخله آموزشی توسط همتایان انجام شد. گروه کنترل فقط مراقبت روتین دریافت نمودند. از پرسشنامه براي جمع آوري اطلاعات استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 و آزمون های آماري t زوجي و مستقل و تحليل کواريانس در سطح معني داري 05/0 تحلیل گرديد. یافته ها: بررسی قصد انتخاب نوع زایمان نشان داد که در گروه آموزش مستقیم قبل از مداخله، 6/28 درصد از زنان قطعاً قصد انجام زایمان به روش طبیعی و 7/7 درصد قطعاً قصد انجام سزارین را داشتند که بعد از آموزش قصد قطعاً زایمان طبیعی به 66 درصد افزایش و قطعاً سزارین به 4 درصد کاهش یافت که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود( 001/0 P<). در گروه دوم مداخله که اثر همتایان بررسی شد آموزش باعث افزایش قصد قطعاً زایمان طبیعی از 33 درصد به 57 درصد و کاهش قطعاً سزارین از 16 به 3 درصد گردید که اختلاف از نظر آماری معنی دار بود( 001/0 P<). در گروه کنترل این تغییرات معنی دار نبودند. نتیجه گیری: اجرای مداخله آموزشی همتایان می تواند در افزایش آگاهی، بهبود نگرش و افزایش قصد زنان باردار در انتخاب زایمان به روش طبیعی مؤثر باشد.