سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و ارتباط آن با استرس درک شده در زوجین نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری بیمارستان الزهرا تبریز،1392

Abstract

چکیده: مقدمه: داشتن فرزند و بهره مند گشتن از لذت والد شدن حق هر زن و مردی است، با این حال درصد بالایی از زوجین ناباروری را تجربه می کنند. علی رغم اینکه مطالعات مختلف اهمیت ارتباط مسائل جسمی و روانی را با ناباروری نشان داده‌اند، اما جنبه های گوناگون ناباروری هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. برای دستیابی به موفقیت در درمان و حمایت از این افراد، شناخت سبک زندگی که سلامت را ارتقا می دهد، ضروری به نظر می رسد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت رفتارهای ارتقادهنده سلامت و ارتباط آن با استرس درک شده در زوجین نابارور انجام شد. روش اجرا: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی می باشد که بر روی 322 زوج نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری بیمارستان الزهرا تبریز، 1392 به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انجام گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه های فردی- اجتماعی، سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و پرسشنامه استرس درک شده می باشد که به روش خودتکمیلی توسط مشارکت کننده‌ها تکمیل شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی مطلق و نسبی و همچنینی شاخص های مرکزی و پراکندگی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار تحلیلی شامل آزمون پیرسون، تی مستقل، آنالیز واریانس یکطرفه و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده گردید. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین (انحراف معیار) نمره کلی سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت هم در زنان و هم در مردان0/4)2/4 ) از محدوده نمره قابل کسب 1-4 بود. در بین ابعاد مربوط به سبک زندگی ارتقادهنده سلامت، بالاترین میانگین نمرهی کسب شده مربوط به زیردامنه تغذیه[(0/5)2/6] در زنان و [(0/5)2/3] در مردان و مسئولیت پذیری سلامت در هر دو زوج [(0/5)2/3] بود. متغیرهای سطح تحصیلات، علت ناباروری، کفایت درآمد ماهیانه برای هزینه های زندگی و اعضای خانواده‌ای که زوج با آنها زندگی می کنند پیشگویی کننده های سبک زندگی ارتقادهنده سلامت بودند. میانگین (انحراف معیار) نمره استرس درک شده در زنان [(6/0)27/4] و در مردان [(5/3)25/9] از محدوده نمره قابل کسب 0-56 بود و بین زنان و مردان تفاوت از نظر استرس درک شده معنی دار(P<0/001) بود. متغیرهای کفایت درآمد ماهیانه برای هزینه‌های زندگی، شغل، نوع درمان حاضر، علت اقدام به درمان، علت ناباروری و اعضای خانواده‌ای که زوج با آنها زندگی می کنند پیشگویی کننده‌های استرس درک شده بودند. همچنین ارتباط معنی دار معکوس (P<0/001) بین رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و استرس درک شده هم در زنان و هم در مردان مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نمره استرس درک شده در زنان نابارور را بالاتر از مردان نابارور نشان داد و با توجه به وجود ارتباط معکوس بین استرس و رفنارهای ارتقا دهنده سلامتی، پیشنهاد می شود با ارائه راهکارهایی برای بهبود رفتارهای سلامتی به کاهش استرس در زوجین نابارور کمک شود.