بررسی تاثیر آموزش شناخت درمانی بر میزان اضطراب دانشجویان پرستاری در دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران

Abstract

چکیده: این پژوهش تحقیقی نیمه تجربی است که طرح تحقیقی مورد استفاده طرح آزمون مقدماتی و نهایی با گروه کنترل می باشد و پژوهش در این دانشکده های پرستاری دانشگاههای علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی شهر تهران انجام گرفته است. هدف کلی پژوهش تعیین میزان تاثیر آموزش اصول فنون شناخت درمانی و خود یاری آزمودنیها بر میزان اضطراب دانشجویان پرستاری بوده است. فرضیات پژوهش بر این اصل بوده است که آموزش شناخت درمانی بر کاهش اضطراب دانشجویان پرستاری موثر بوده است. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش مقیاس اضطراب کتل سیاهه صفت-حالت اضطرابی اسپیل برگر و پرسشنامه مشخصات فردی بوده است. نمونه گیری مبتنی بر هدف بوده است و بدین منظور از دانشکده‌های مزبور تعداد 223 نفر بصورت داوطلبانه برای برنامه آموزشی ثبت نام گردید و بعد از انجام پیش آزمون 78 نفر از داوطلبان که اضطراب متوسط و بالا نمره خام 36 و به بالا بر اساس اضطراب کتل داشتند برای کلاسها انتخاب شدند سپس بصورت تصادفی به دو گروه مطالعه و کنترل تقسیم شدند گروه مطالعه به مدت 6 هفته 6)جلسه دو ساعته) تحت تاثیر متغیر مستقل (آموزش شناخت درمانی) قرار گرفت. در حالی که گروه کنترل تنها یک جلسه درباره پدیده اضطراب شرکت داده شد و تا زمان پس آزمون منتظر ماند. یک هفته پس از اتمام آموزش پس آزمون از هر دو گروه به عمل آمد. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد که دو گروه در پیش آزمون از نظر میانگین نمرات اضطراب کلی، نهان، آشکار و مشخصات فردی: سن، سال تحصیلی، وضعیت اقتصادی، وضعیت تاهل، محل زندگی و نوع مسکن همگون بوده، از نظر آماری یکسان هستند. در بررسی فرضیه اول پژوهش مقایسه پس آزمون میانگین و شدت اضطراب کلی در دو گروه تفاوت معنی داری را نشان داد و به طور متوسط نمره اضطراب آزمودنیهای گروه مطالعه را کاهش داد و از نظر بالینی اضطراب کلی آزمودنیها را کاهش داد؛ در نتیجه فرض اول پژوهش تایید گردید. در راستای فرضیه دوم مقایسه پس آزمون میانگین و شدت اضطراب پنهان در دو گروه تفاوت معنی داری را نشان داد و به طور متوسط نمره اضطراب پنهان رادر آزمودنیهای گروه مطالعه کاهش داد و از نظر بالینی اضطراب پنهان آزمودنیها را پایین آورد؛ بنابراین فرضیه دوم پژوهش تایید گردید. در تایید یا رد فرضیه سوم مقایسه پس آزمون میانگین و شدت اضطراب آشکار در دو گروه تفاوت معنی داری نشان داد و به طور متوسط نمره اضطراب آشکار آزمودنیهای گروه مطالعه راکاهش داد و از نظر بالینی درصد اضطراب آشکار آزمودنیها را پایین آورد و بدین ترتیب این فرضیه نیز تایید گردید. پژوهشگر نتیجه گرفت که آموزش اصول و تکنیک های شناخت درمانی و خودیاری آزمودنیها در گاهش اضطراب آنها موثر است. همچنین اکثر آزمودنیها اظهار کردند که کلاسها بسیار مفید بوده و آثار مثبتی بر اعتماد به نفس و در نگرش آنها نسبت به مشکلات روان شناختی داشته است و نیز اعلام کردند که جلسات هیچ گونه اثر منفی بر آنها نداشته است. در انتها پژوهشگر کاربرد نتایج در پرستاری را مورد بحث قرار داده، پیشنهاداتی برای کاربرد نتایج و پژوهشهای بعدی داده است.