بررسی تاثیر تزریق اکسی توسین از سیاهرگ نافی بر طول مرحله سوم زایمان و خونریزی بعد از زایمان در مراجعین بیمارستانهای آموزشی زنان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تبریز- 1374

Abstract

چکیده: مقدمه: بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه نیم میلیون زن در جهان از عوارض حاملگی و زایمان‌جان می سپارند. خونریزی بعد از زایمان، فشار خون حاملگی و عفونت های بعد از زایمان سه علت عمده مرگ مادران محسوب می شوند. خونریزی بعد از زایمان در 5-20 درصدزایمانها اتفاق می افتد. در70-81 درصد موارد علت این خونریزی را شلی رحم تشکیل می دهد. مواد اکسی توسیک را بطور وسیع برای جلوگیری و درمان خونریزی بعد از زایمان در اثر شلی رحم به کارمیبرند.اداره فعالانه و صحیح مرحله سوم زایمان یکی از راههای مقابه با خطر خونریزی بعد از زایمان می باشد. با کوتاه تر شدن این مرحله، از خطر خونریزی بعد از زایمان کاسته میشود. گریگز و وین جیر1991)) از روش تزریق اکسی توسین از سیاهرگ نافی برای تسریع خروج جفت و کاهش موارد خارج ساختن دستی جفت استفاده کردند. همچنین پیره و مسنارد 1992)) استفاده از این روش را در تسریع خروج‌جفت و تقلیل خونریزی بعد از زایمان موثر معرفی کردند. مواد و روشها: این بررسی یک کار آزمایی شاهد دار اتفاقی شده می باشد. پس از انجام یک بررسی مقدماتی، 52 زائوی واجد شرایط از بین مراجعین زایمانی بیمارستانهای آموزشی تبریز انتخاب شدند. این افراد از شروع فاز فعال زایمانی تا تکمیل مرحله چهارم زایمان مورد مشاهده قرار گرفتند و اطلاعات حاصله در برگه مشاهده تنظیم شده یادداشت گردید. افراد گروه شاهد بلافاصله پس از قطع و بستن بند ناف محلول دارونما و گروه مورد محلول دارو را از سیاهرگ نافی دریافت کردند. انتخاب افراد در این مرحله به صورت تصادفی صورت گرفت. طول مرحله سوم زایمان و تغییرات همو گلوبین و هما توکریت قبل و بعد از روز زایمان در هر دو گروه اندازه گیری و مقایسه شد .از آمار توصیفی برای تنظیم جداول و از آزمونهای آماری مجذورT وK استیو دنت جهت تجزیه و تحلیل آماری استفاده می شود. نتایج: نتایج حاصله از آزمونهای آماری نشان دا که تزریق اکسی توسین از سیاهرگ‌نافی در کاهش خونریزی بعد از زایمان موثر است. طول مرحله سوم زایمان در گروه مورد به طور معنا داری کوتاهتر از گروه شاهد بود . مضافا اینکه بین خونریزی بعد از زایمان و سن مادر، طول مدت فاز فعال و انفزیون اکسی توسین در مرحله چهارم زایمان‌ارتباط آماری معنا داری وجود دارد. ولی با سن حاملگی ، جنس نوزاد،وزن نوزاد ،تحریک زایمانی با خونریزی بعد از زایمان ارتباط معنا داری ندارد. بحث: با توجه به نتایج پژوهش به نظر میرسد که این روش ، یک روش عملی، آسان، مطمئن و مقرون به صرفه‌است. لذا این روش را می توان جانشین روش های معمول اداره مرحله سوم زایمان نمود و بدین ترتیب همزمان با کاهش خطر خونریزی بعد از زایمان در هزینه های درمانی، نیرو و وقت پرسنل اتاق های زایمان صرفه جویی نمد و از امکانات موجود استفاده بهینه‌به عمل آید. این روش را میتوان در آموزس بالینی دانشجویان مامائی لحاظ کرد. همچنانکه ردی و کاری و گریگز و وین جیر نیز این روش را از روشهای مفید در ارائه خدمات‌مطلوب مامائی- پرستاری معرفی کرده‌اند.