فرمولاسیون کپسول دیپریدامول(آهسته رهش )- آسپرین (سریع آزاد شونده)

Abstract

مقدمه: دیپریدامول و آسپرین از دسته داروهای آنتی پلاکتی هستند که سالها است در پیشگیری از مشکلات انعقادی و سکته قلبی و مغزی کاربرد دارند. مطالعات سالهای اخیر نشان داده که استفاده هم زمان آسپرین در فرم سریع الاثر و دیپریدامول به شکل آزادسازی پیوسته در مقایسه با مصرف هر‌یک از آنها به تنهایی موجب بهبود شاخص‌های بالینی سکته در نارسایی‌های مختلف عروقی می گردد. این‌ یافته منجر به فرمولاسیون و ورود شکل دارویی Aggrenox® (25 میلی گرم آسپرین در فرم سریع آزاد شونده و 200 میلی گرم دیپریدامول بصورت آهسته رهش) توسط کارخانه داروسازی آلمانی Boehringer ingelheim در سال 2007 به بازار دارویی شد. هدف: هدف از این مطالعه فرمولاسیون شکل دارویی ترکیبی از دو داروی مختلف ‌یکی به فرم آهسته رهش و دیگری به حالت سریع الرهش می باشد. بدین منظور میکروپارتیکل‌های دیپریدامول آهسته رهش به کمک تکنیک اسپری درایینگ که یک تکنیک کاملا صنعتی می باشد تهیه شد و به همراه قرص سریع الرهش آسپرین به شکل سامانه دارو رسانی شناخته شده کپسول فرموله شد. مواد و روش کار: برای آهسته رهش کردن دیپریدامول پراکندگی جامد این دارو در پلیمرهای اودراژیت، اتیل سلولز و موم کارنوبا با نسبت‌های مختلف به روش خشک کردن با اسپری تهیه گردید. این روش تا کنون جهت آهسته رهش سازی دیپیریدامول بکار گرفته نشده بود. پس از مقایسه فرمولاسیون‌های تهیه شده با نمونه خارجی فرمولاسیون نهایی انتخاب شد. ساختار و خصوصيات فيزيکوشيميايي پراکندگي‌هاي جامد با استفاده از دستگاه اندازه گیری سایز ذرات، آناليز حرارتي DSC، ميکروسکوپ الکتروني SEMو کريستالوگرافي اشعه X مورد مطالعه قرار گرفت. سرعت انحلال پراکندگي هاي جامد درمحيط‌های اسيدي (HCl 0/1N,pH=1/2) و بافری(Buffer phosphate 0/1M,pH=5/5) اندازه‌گيري و ثبت شد. برای تهیه قرص آسپرین 25 میلی گرمی از لاکتوز، میکروکریستالین سلولز و منیزیم استئارات استفاده شد و به صورت کمپرسیون مستقیم به شکل قرص کامپکت شد. تست‌های سنجش سختی، فرسایش، ‌یکنواختی و انحلال برای نمونه‌های قرص تهیه شده و نوع خارجی انجام و مقایسه صورت گرفت. نتایج و بحث و بررسی: فرمولاسیون منتخب بر اساس محاسبات فاکتور تشابه انتخاب شد (فرمولاسیون شماره 7). نتایج حاکی از آن بود که میانگین ریلیز فرمولاسیون تهیه شده از دیپریدامول به روش اسپری درایینگ در محیط انحلال اسیدی در زمان‌های مورد مطالعه (0 تا 60 دقیقه)، با ریلیز فر‌آورده رفرانس اختلاف معنی داری ندارد (P value=0/02). در محیط بافری از الگوی کینتیکی رهش مشابهی برخوردار بودند (Log-Probability). نتایج بدست آمده دال بر مشابه بودن نمونه تهیه شده از دیپیریدامول با نمونه خارجی بود. اندازه ذره ای فرمولاسیون منتخب به کمک روش PSA در حدود 3/2 میکرومتر محاسبه شد. سختی (N35) ، فرسایش (01/1 درصد) و‌یکنواختی محتوای (AV=7/93) قرص‌های تهیه شده بر اساس قوانین فارماکوپه آمریکایی مورد قبول بود. نتایج حاصل از DSC به کمک کریستالوگرافی اشعه X تکمیل شد و نشلن داد که داروی دیپیریدامول در میکرو پارتیکل‌های تهیه شده ( فرمولاسیون 7) به شکل آمورف وجود دارد. آمورفیسیته دارو دارای مزایایی می‌باشد از جمله ظرفیت پلیمر نسبت به بارگیری مقادیر بالاتری از دارو افزایش می‌یابد و انحلال دارو نیز پس از آزادسازی میکروپارتیکل‌های پلیمری بهتر بوده و جذب بهتر و در نتیجه فراهم زیستی قابل پیش بینی شده ای را نشان می‌دهد. تصاویر ثبت شده با میکروسکوپ الکترونی موید ذرات نسبتا کروی و جدا از هم با اگریگیشن (تجمع) ناچیز با شکستگی و درز در سطح نسبتا صاف ذرات می باشد‌. این خصوصیات میتواند آزادسازی نسبتا سریع تر دارو را از میکروپارتیکل‌های فرموله شده نسبت به فرمولاسیون خارجی توجیح کند. نتیجه گیری: ‌یافته ها حاکی از آن است که تحقیق حاضر قادر به دست‌یابی به فن آوری دارورسانی دو زمانه و بومی سازی آن به کمک تکنیک اسپری درایینگ (پراکندگی جامد) می‌باشد.