مطالعه میزان شیوع نارسایی های کلیوی ناشی از مصرف داروها در بیمارستان های امام رضا و شهید مدنی تبریز

Abstract

آسیب کلیوی ناشی از داروها یک عارضه جانبی قابل توجه در درمان بیماریهاست که غالبا" منجر به نارسایی کلیوی حاد می گردد. سمیت کلیوی یکی از عوارض جانبی آمینوگلیکوزیدها، مهار کننده های آنزیم معکوس کننده آنژیوتانسین، آنتاگونیستهای گیرنده های آنژیوتانسین، آمفوتریسین ب، ونکومایسین، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، داروهای ضد ویروس، سیکلوسپورین، تاکرولیموس، عوامل کنتراست رادیوگرافی، داروهای ضد نئوپلاستیک و غیره می باشد. لذا این تحقیق جهت بررسی میزان شیوع نارسایی کلیوی در ارتباط با داروها در بیمارستان های امام رضا و شهید مدنی تبریز می باشد. این تحقیق یک بررسی توصیفی گذشته نگر است که بر روی 241 نفر بیمار با نارسایی کلیوی در بیمارستان های امام رضا و شهید مدنی تبریز صورت گرفت. و جمع آوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS 17 و2007 Excel استفاده شد. طبق نتایجی که در این پژوهش به دست آمد مشخص شد که میانگین سن بیماران9 /14 3/57 سال بود، 3/64 درصد بیماران داروی نفروتوکسیک دریافت می کردند و در 8/51 درصد بیماران تعداد داروی نفروتوکسیک مصرفی به صورت همزمان 2 یا بیشتر بود. در 1/9 درصد بیماران علت نارسایی کلیوی در ارتباط با مصرف داروهای نفروتوکسیک بود. از طرف دیگر مشاهده شد که ارتباط معنی داری بین دوز داروها با سطح آزمایش ها (کراتینین و اوره) وجود داشت طوری که هر چه دوز داروهای مصرفی افزایش پیدا کرده بود سطح کراتینین و اوره نیز بالا رفته بود. از آنجایی که به نظر می رسد بیشترین عامل این مشکل ناشی از عدم آگاهی کافی باشد پیشنهاد می شود که اطلاع رسانی کافی به بیماران در این زمینه صورت گیرد که با آگاهی از بیماری خود پزشک و داروساز را در جریان بیماری خود قرار دهند. در بیمارستان ها نیز قبل از تجویز داروهای نفروتوکسیک با ریسک بالا آزمایشات لازم صورت گیرد. از طرف دیگر با توجه به اینکه شدت آسیب کلیوی ناشی از داروها بستگی مستقیم به دوز دریافتی و غلظت پلاسمایی داروهای نفروتوکسیک دارد لذا پیشنهاد می شود که کنترل سطح پلاسمایی این داروها در طول درمان صورت گیرد و این مسئله نیازمند توجه مسئولین و مدیران بیمارستانها برای تاسیس آزمایشگاههای تعیین سطح پلاسمایی داروهای نفروتوکسیک می باشد.