بررسی ترکیبات شیمیایی وفعالیت آنتی اکسیدانی گیاه Scutellaria pinnatifida A.Hamilt

Abstract

-مقدمه:جنس اسکوتلاریا با حدود350 گونه گیاهی یکی از بزرگترین جنسهای خانواده نعناعیان به شمار می رود. گونه A.Hamilt pinnatifida S.از گونه های بومی ایران به شمار می رود. استفاده از گیاهان این جنس در طب سنتی فرهنگ های مختلف سبب انجام مطالعات فارماکولوژیک و فیتوشیمیایی فراوانی گردیده است. -اهداف:بررسی ترکیبات شیمیایی این گونه و تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی، آنتی مالاریایی و حشره کشی آن می باشد. -روش کار:ابتدا اندام های هوایی گیاه A.Hamilt S. pinnatifida در هوای آزاد خشک شده سپس به پودر بسیار ریز تبدیل شد. مقدار 150 گرم از پودر به وسیله ء دستگاه سوکسله به ترتیب با حلال های –n هگزان، دی کلرومتان و متانول (از هر کدام 2000 میلی لیتر) عصاره گیری شد.عصاره توسط دستگاه اواپراتور در دمای 40 درجه ی سانتی گراد و فشار پایین خشک و توزین گردیده اند. 2 گرم از عصاره ی متانولی توزین و حل گردید. محلول بر روی Sep-pak ODS منتقل شد و شستشوی آن توسط مخلوط های 10٪ ،20٪ ،40٪ ،60٪ ،80٪ و 100٪ متانول در آب هر یک به میزان 200 میلی لیتر انجام شد. فراکسیونهای به دست آمده خشک و توزین گردید.جهت تعیین سیستم مناسب جداسازی ترکیبات توسط HPLC پره پراتیو از دستگاه HPLC آنالیتیکال استفاده گردید. جهت فراکسیونه نمودن عصاره دی کلرومتانی از کروماتوگرافی بر مبنای اندازه ملکولی بر روی Sphadex- LH20 استفاده گردید در ادامه TLC پره پاراتیو جهت جداسازی ترکیبات استفاده گردید.ساختار شیمیایی ترکیبات جدا شده با روش NMRو Mass صورت پذیرفته است .عصاره هگزانی نیز با دستگاه GCMS موردبررسی قرار گرفت. -نتیجه و بحث: از فراکسیونهای20٪ ،40٪ ،60٪ عصاره متانولی ونیز فراکسیونهای عصاره دی کلرومتانی این گیاه ترکیب از گروه فیل اتانوئیدها ٬ فلاونوئید گلیکوزیدها واسید های چرب غیر اشباع شناسایی گردید. فعالیت آنتی اکسیدانی عصارهء متانلی در مقایسه با سایر عصاره ها واضح تربود(RC50=0.0438)همچنین فعالیت آنتی مالاریایی آن نیز در محدوده غلظتی (2-1میلیگرم) از سایر عصاره ها مشهود تر است. عصاره هگزانی دارای اثر 40% حشره کشی میباشد..