تعیین مدت زمان قراردادن سپریتور الاستومری جهت ایجاد فضا قبل از قراردادن بند

Abstract

جهت درمـان با دستگـاه هاي ثابت ارتودنسي ، باز كردن فضـا در اطراف دندان مولر به منظور قـرار دادن بند ضـروري مي باشد . سپـريتور مناسب بايد علاوه بر باز كردن سريع فضا ، حداقل درد و ناراحتـي را براي بيمـار به همراه داشته باشد . هدف از مطالعـه حـاضر تعيين مدت زمان مناسب قـرار دادن سپـريتور الاستومري از نظر فضاي ايجاد شده و حداقل درد و ناراحتي بيمار مي باشد . 843 دندان مولـر اول مربـوط به 222 بيمار ارتودنسي در 20 گروه حداقل 30 تايي بر اساس فك بالا و پاييـن ، وجود فضـاي ناشي از كشيدن دندان پره مولر اول و مدت زمان هاي مختلف قـرار دادن سپـريتور ( 3 الي 7 روز ) قرار گرفتند . ميـزان باز شدن فضـا در روز قـرار دادن بند به وسيـله leaf gaugeانـدازه گيـري شد و درد بيمـار در حين گـاز گرفتـن بر روي بند سيتر بـر اسـاس Numerical Scale ( بدون درد = 1 ، حداقل درد = 2 و حداكثر درد = 10 ) ثـبـت گرديد . از آنـالـيـز ANOVACOVA (Univariate Analysis of Variance/Covariance ) جـهت بررسـي مـيـزان فضـاي باز شده در گروه هـاي مختلـف ، از Paired-Samples T-Test جـهت مقايسه فضـاي بـاز شده در مزيـال و ديستـال دندان مولر اول ، از آناليز One Sample T-Test جهت تعيين روز مناسب قرار دادن سپريتور براساس ميزان فضاي باز شده و ازآناليز ANOVA جهت بررسي شدت درد بيمار در گروه هاي مختلف استفاده گرديد . نتايج بررسي نشان داد كه فضاي باز شده در فك بالا در سمت ديستال بيشتر از سمت مزيال ( 001/0 > p ) و بـرعكس در فك پايين در سمت مزيال بيشتر از سمت ديستال مي باشد ( 001/0 > p ) . در بيمارانـي كه دنـدان پره مولر اول را كشيده بودند فضـاي بيشتري نسبت به بيماران بدون كشيدن دندان در مزيال و ديستال دندان مولر اول باز شد ( 001/0> p ) . همچنيـن در شـرايط مـشـابه فـضـاي ايـجـاد شـده در فك بالا بيشتـر از فك پايين مي باشد ( 001/0> p ) . در تمـام گروه هـا فضـاي كافـي از روز سـوم جهت قـرار دادن بنـد ايجـاد شده و از نظر آماري ارزشمند مي باشد ( 001/0> p ) بـجز در گروهـي كه كشيدن دندان انجـام نشده و در سمت ديستـال مولـر اول فك پاييـن در روز سـوم ، فضـاي كافي باز شده ولي از نظر آماري ارزشمند نمي باشد ( 139/0 = p ) ولي از روز چـهـارم معنـي دار مي باشـد ( 001/0> p ) . ميـانگيـن باز شدن فضا از 12/0 تا 31/0 ميلـي متر بر اساس تعداد روزهاي قرارگرفتن سپريتور ، فك بالا يا پايين و وجود فضاي ناشي از كشيدن دندان متفاوت مي باشد . درصد بيمارانـي كه در حين قـرار دادن بند اظهـار درد كردند از روز سوم تا روز هفتم كاهش داشت و در فك پاييـن نسبت به فك بالا كمتـر بود . شدت درد در ارتباط با روزهاي قرار دادن سپريتور و فك مي باشد ( 001/0> p ) . ميانگيـن شدت درد از 20/2 در روز سوم تا 54/1 در روز هفتم كاهش نشان داد . با تـوجه به كمتـر بـودن ميـانگين شـدت درد از حداقل ذكر شده ( 2 = NS ) در روز پنجم و باز شدن ميزان كافي فضا در روز سوم ، روز پنجم و به بعد را مي توان مدت زمان مناسب قرار دادن سپريتور قبل از قرار دادن بند ذكر كرد .