بررسی اثرات کتامین و سدیم سلنیت در کاهش تحمل و عوارض قطع مصرف مرفین

Abstract

اثر سیستمهای آمینواسیدی تحریکی (EAA) خصوصا گیرندههای NMDA در ایجاد انواع مختلف پلاستیسیته رفتاری و عصبی القا شده با دارو از جمله تحمل و وابستگی بخوبی ثابت شده است. افزایش فعالیت گیرندههای NMDA، تولید نیتدیکاکساید (NO) را نیز افزایش میدهد از آنجاییکه، کتامین آنتاگونیست غیر رقابتی گیرندههای NMDA و سلنیوم مهار کننده نیتریک اکساید سنتاز (NOS) میباشد. بر این اساس این تحقیق با هدف مشخص نمودن تاثیر توام این داروها در کاهش تحمل و علائم قطع مصرف مرفین انجام شد. جهت بررسی اثرات کتامین و یا سدیم سلنیت در روند تحمل و وابستگی به مرفین گروههای نهتایی از موش سوری، سالین (10mlKg,Sc) یا کتامین (50mgKg,ip) یا سدیم سلنیت (04mgKg,ip) و یا تزریق توام کتامین +(50mgkg,ip) سدیم سلنیت نیم ساعت قبل از تجویز روزانه مرفین (50mgKg,Sc) را بمدت 4 روز دریافت کرند. برای ارزیابی تاثیر رژیمهای داروی مختلف در روند تحمل از تست دوز مرفین ( (9mgKg,Sc، 24 ساعت بعد از دریافت آخرین دوز استفاده شد و جهت تعیین تاثیر آنها در علائم قطع مصرف، 2 ساعت بعد از آخرین دوز در روز چهارم نالوکسان ( (4mgKg,ip تزریق شد و علائم قطع مصرف (پرش وایستادن روی پا) طی نیم ساعت پس از تزریق نالوکسان ثبت شد. رژیمهای دارویی کتامین یا سدیم سلنیت به تنهایی و در ترکیب با هم نیم ساعت پس از تزریق روزانه با مرفین، بطور معنیداری، تحمل و وابستگی مرفین را کاهش دادند. نتایج نشان میدهد که تجویز سلنیوم به تنهایی بهتر از تزریق توام آن با کتامین یا کتامین به تنهایی میباشد. این اثرات احتمالا به دلیل نقش آنتاگونیستی کتامین در سیستم NMDA، مهارNOSو کاهش حساسیت گیرندههای NMDA به اسیدهای آمینه تحریکی توسط سلنیوم باشد بنابراین وابستگی و تحمل به مرفین احتمالا مربوط به افزایش فعال شدن مسیرهای نرونی ، گولتامنیژریک و در نهایت افزایش سطح NO میباشد. در نتیجه تجویز سلنیوم به تنهایی در کاهش پیدایش تحمل و وابستگی پیشنهاد میگردد.