مقایسه سطوح سرمی آیریسین، بتاتروفین و لیپوکالین-2 در افراد با وزن طبیعی و چاق و ارتباط آنها با وضعیت تغذیهای و فاکتورهای لیپیدی و قند خون

Abstract

چاقی بیماری چند عاملی است که به علت عدم تعادل انرژی دریافتی و مصرفی ایجاد میشود. چاقی به عنوان عامل خطر بسیاری از بیماریهای مزمن به شمار میرود. هورمونهای متعددی از بافتهای مختلف بدن و نیز خود بافت چربی ترشح میشوند و بر متابولیسم بافت چربی اثر گذاشته و در پاتوفیزیولوژی و همچنین پیشگیری و کنترل چاقی نقش دارند. امروزه اهمیت آیریسین، بتاتروفین و لیپوکالین- 2که در ترموژنز، تکثیر سلولهای بتای پانکراس، ترشح انسولین و فرایندهای التهابی نقش دارند گزارش شده است. با توجه به شیوع بالای چاقی و اهمیت هورمونها و محدودیت مطالعات، این مطالعه با هدف مقایسه سطوح سرمی فاکتورهای ذکر شده در افراد با وزن نرمال و چاق و ارتباط آنها با شاخصهای تنسنجی و فاکتورهای لیپیدی و قند خون انجام گرفت. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی 90مرد و زن داوطلب با محدوده سنی 20-55سال، در 2گروه با BMIنرمال و چاقی درجه ( 1هر گروه 45نفر) که از نظر سن و جنس بین دو گروه همسانسازی شده بودند وارد مطالعه شدند. وزن، قد، محیط دور کمر و دور باسن و هم چنین سطوح سرمی آیریسین، بتاتروفین و لیپوکالین- ،2پروفایل لیپیدی و قند خون افراد اندازهگیری و ،BMIشاخصهای شکمی و شاخصهای آتروژنیک محاسبه شدند. فعالیت بدنی توسط نسخه کوتاه پرسشنامه فعالیت بدنی بین المللی و دریافت غذایی توسط پرسشنامه بسامد خوراک سنجیده شد و دادهها توسط ( SPSSنسخه )24آنالیز شدند یافته ها: در این مطالعه سطوح سرمی آیریسین و بتاتروفین به طور معنیداری ( )P > 0/005در گروه نرمال بیشتر از گروه چاق و سطوح سرمی لیپوکالین- 2به طور معنیداری ( )P > 0/005در گروه چاق بیشتر از گروه نرمال بود. در کل جمعیت مورد مطالعه همبستگی معکوس و معنیداری بین سطوح سرمی آیریسین و شاخصهای تنسنجی، تریگلیسرید، کلسترول تام، انرژی کل، کربوهیدرات، پروتئین و چربی دریافتی مشاهده شد. در مورد بتاتروفین نیز در کل جمعیت مورد مطالعه همبستگی معکوس و معنیداری بین سطوح سرمی بتاتروفین و شاخصهای تنسنجی، کلسترول تام، انرژی کل و چربی دریافتی مشاهده شد. در حالیکه بر خلاف این 2فاکتور، همبستگی مثبت و معنیداری بین سطوح سرمی لیپوکالین- 2و شاخصهای تنسنجی، تریگلیسرید، انرژی کل، کربوهیدرات، پروتئین و چربی دریافتی مشاهده شد. در صورتیکه بین سطوح سرمی آیریسین، بتاتروفین و لیپوکالین- 2و قند خون ناشتا همبستگی معنیداری مشاهده نشد. نتیجهگیری: سطوح سرمی آیریسین، بتاتروفین و لیپوکالین- 2در افراد نرمال و چاق تفاوت معنیداری داشته و با برخی از شاخصهای تنسنجی و بیوشیمیایی ارتباط معنیداری داشتند. برای هر چه روشن تر شدن نقش این فاکتورها در پاتوفیزیولوژی چاقی، انجام مطالعات بیشتری ضروری به نظر می رسد