ارتقای فرآیند برگزاری آزمون نهایی دانشجویان کارشناسی پرستاری به شیوه OSCE: یک مطالعه اقدام‌پژوهی

Abstract

چکیده مقدمه: کسب صلاحیت حرفه‌ای یکی از اهداف مهم آموزش پرستاری است. نتایج برخی تحقیقات در ایران نشان می‌دهد که دانشجویان پرستاری در طول تحصیل به این صلاحیت‌های اساسی دست نمی‌یابند و پس از ورود به محیط کار با چالش‌های زیادی مواجه می‌شوند. همچنین با توجه به مطالعات مختلف و مصاحبه با صاحب‌نظران پرستاری، با توجه به نوپا بودن آزمون OSCE در رشته پرستاری، برگزاری این آزمون با چالش‌های متعددی روبرو بوده و با توجه به اینکه این کار نیازمند مشارکت صاحب‌نظران پرستاری است، نیاز به طراحی مطالعه‌ای در این زمینه احساس می‌شود؛ لذا این مطالعه با هدف ارتقای فرآیند برگزاری آزمون نهایی دانشجویان کارشناسی پرستاری به شیوه OSCE انجام شد. روش‌کار: این مطالعه در دانشکده پرستاری و مامایی تبریز جهت ارتقای آزمون نهایی دانشجویان کارشناسی پرستاری به شیوه OSCE انجام گردید. در این مطالعه جهت دستیابی به اهداف پژوهش از روش اقدام‌پژوهی مدل کمیس و گراندی (1981)، که شامل مراحل برنامه‌ریزی Planning، عملActing ، مشاهده Observing و تأمل Reflecting است، استفاده گردید. مشارکت‌کنندگان این پژوهش را صاحب‌نظران پرستاری در کل کشور، ریاست دانشکده، معاونین، مدیران، مربیان، اساتید درگیر در برگزاری این آزمون، کارشناسان اتاق پراتیک، بیمارنماها و دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی علوم پزشکی تبریز تشکیل می‌دهند. یافته‌ها: اجرای OSCE در دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تبریز تجربه مفیدی برای اساتید و دانشجویان پرستاری بود. با وجود اینکه تمامی اساتید و دانشجویان پرستاری اتفاق نظر داشتند که وجود آزمون OSCE از اهمیت و ضرورت کافی برخوردار می‌باشد، با این حال اشاره کردند، که این آزمون به دلیل نوپا بودن در پرستاری ایران دارای چالش‌هایی است، که باید این چالش‌ها شناسایی و برطرف شوند، تا به نتایج مطلوب مورد نظر دست یافته شود. این چالش ها در دو تم ضعف زیرساخت‌های اجرایی و فنی و ضعف زیرساخت‌های آموزشی تقسیم‌بندی شدند. پس از استخراج چالش‌های موجود، مشارکت‌کنندگان راهکارهای ارتقای فرآیند برگزاری این آزمون را اولویت‌بندی کردند و برنامه عملیاتی طراحی شده بر اساس اولویت‌ها و امکانات موجود را به اجرا درآوردند، که منجر به ارتقای این آزمون و کاهش چالش‌های موجود در آن شد. نتیجه‌گیری: راهکارهای نوآورانه به‌دست‌آمده از این مطالعه، شاخص‌ها و سیستم ارزشیابی طراحی شده با نظر صاحب‌نظران پرستاری و آموزشی، رویه‌های جهانی و شرایط محلی کشور، قابل استفاده توسط دانشکده‌های پرستاری در سرتاسر کشور خواهد بود، تا به دستيابي به اهداف مد نظر از اين روش ارزشيابي کمك شود.