مقایسه استفاده از درمان ترکیبی rTMS فرکانس بالا و توان‌بخشی با درمان توان‌بخشی به‌تنهایی بر تعادل، استقلال عملکردی، کیفیت زندگی و افسردگی در بیماران سکته مغزی

Abstract

سکته مغزی شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین ضایعه نورولوژیک در بزرگ‌سالان است و بیش از 50 درصد بیمارانی که زنده می‌مانند دچار ناتوانایی‌های طولانی‌مدت می‌شوند. اختلال حرکتی نه‌تنها کیفیت زندگی و فعالیت‌های زندگی روزمره بیماران را کاهش می‌دهد، بلکه با کاهش بهره‌وری، تأثیر اجتماعی بزرگی نیز دارد. هدف از مطالعه حاضر تعیین تأثیر استفاده از درمان ترکیبی تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر rTMS فرکانس بالا و توان‌بخشی در مقایسه با درمان توان‌بخشی به‌تنهایی بر تعادل، استقلال عملکردی، کیفیت زندگی و افسردگی در بیماران سکته مغزی بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 36 بیمار سکته مغزی مراجعه‌کننده به مرکز فوق تخصصی فیزیگو بود. بیماران به‌صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. گروه مداخله10 جلسه درمان با rTMS با فرکانس بالا همراه با روش‌های معمول توان‌بخشی سکته مغزی دریافت نمودند. گروه کنترل تنها درمان‌های توان‌بخشی را دریافت نمودند. برای اندازه‌گیری تعادل، افسردگی، استقلال عملکردی و کیفیت زندگی به ترتیب از آزمون تعادل برگ Berg Balance Scale (BBS)، مقیاس افسردگی بک، پرسشـنامه اسـتاندارد فعالیت‌های روزمره و پرسشـنامه کیفیت زندگی 36 سؤالی 36-SF اســـتفاده شـــد. داده‌های خام پژوهش با استفاده از نرم‌افزار SPSS ورژن 16 مورد تجزیه‌وتحلیل آماری قرار گرفت. یافته‌ها: از بین 36 نفر، 23(%09/63) نفر مرد و 13(%01/36) نفر زن، با میانگین سنی 29/5 ± 81/64 در این مطالعه شرکت نمودند. تغییرات میانگین نمره تعادل در گروه مداخله (از 07/3±33/39 قبل از مداخله تا 85/1±17/49 چهار هفته بعد از مداخله) به‌صورت معنی‌داری بیشتر از گروه کنترل ( از 44/4±17/39 قبل از مداخله تا 91/1±39/45) بود (001/0>p). تغییرات میانگین نمره استقلال عملکردی در گروه مداخله (از 95/2±55/7 قبل از مداخله تا 12/2±55/10چهار هفته بعد از مداخله) به‌صورت معنی‌داری بیشتر از گروه کنترل ( از 21/3±89/6 قبل از مداخله تا 07/3±72/8 ) بود (008/0=p). تغییرات میانگین نمره افسردگی بک در گروه مداخله (از 23/4±33/33 قبل از مداخله تا 09/3±56/25 چهار هفته بعد از مداخله) به‌صورت معنی‌داری بیشتر از گروه کنترل ( از 60/4±67/33 قبل از مداخله تا 30/4±44/32) بود (001/0>p).