بررسی تاثیر برنامه مداخله ای مشارکتی _ حمایتی بر اساس مدل پرسید(PERCEDE)بر ارتقا سلامت روان زنان باردار تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان خوی در سال 1393

Abstract

مقدمه:سلامت روان مادر طی دوران بارداری بر رشد جنین و متعاقب آن بر سلامت کودک تاثیر بسزایی دارد.درنتیجه استفاده از روش های مختلف جهت ارتقا سلامت روان نقش موثری در کاهش مشکلات مادر و کودک خواهد داشت.بنابراین مطالعه حاضر با هدف بکارگیری الگوی پرسید به منظور ارتقاء سلامت روان زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهری شهرستان خوی انجام شد. روش بررسی: پژوهش مداخله ای حاضر دربین 114زن باردار(57 نفر گروه آزمون و 57 نفر گروه کنترل)مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر خوی در فاصله ماه های خرداد تا شهریور سال 1393 انجام شد.زنان باردار بصورت تصادفی ساده در دو گروه مداخله و کنترل قرارگرفتند.جهت تعیین وضعیت سلامت روان هردوگروه، افسردگی و اضطراب زنان باردار مورد سنجش قرار گرفت.مقیاس های مورد استفاده،مقیاس افسردگی ادینبورگ و اضطراب اسپیلبرگر بود.برنامه آموزشی طراحی شده مطابق با مرحله تشخیص آموزشی مدل پرسید بود.سپس برنامه آموزشی برای گروه مداخله اجرا شد و گروه کنترل نیز مراقبت های معمول دوران بارداری را دریافت کردند. مداخله آموزشی جهت گروه مداخله طی 5 جلسه آموزشی 90-60 دقیقه ای شفاهی/کتبی بصورت یکبار در هفته و انجام تمرینات آرامسازی بود و 5 هفته پس از انجام مداخله آموزشی ،توزیع و تکمیل پرسشنامه ها صورت گرفت و ارزشیابی تاثیر برنامه آموزشی بر متغیرهای وابسته انجام شدوداده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و آزمون های آماریANOVA ،Independent t،Paired t، تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: پس از اجرای مداخله آموزشی، تفاوت معنی داری بین سازه های الگوی PRECEDE و سلامت روان دیده شد. میانگین نمرات آگاهی(گروه مداخله:03/93p<0/001))،گروه کنترل:09/70 p=0.341) نمرات نگرش(گروه مداخله:75/75(p<0/001)،گروه کنترل:38/40p=0.150 )نمرات خودکارآمدی(گروه مداخله:21/54 (p<0/001) ،گروه کنترل:79/54 p=0.245) نمرات عوامل تقویت کننده (گروه مداخله:38/ 58 (p<0/001)،گروه کنترل:62/22 p=0.622 ) نمرات حمایت درک شده از خانواده (گروه مداخله:27/92(p<0/001)،گروه کنترل: 22/68p=0.234 ) نمرات اضطراب کل (گروه مداخله و کنترل به ترتیب :98/32(p<0/001)، 95/47 p=0.233)نمرات افسردگی(گروه مداخله:00/26(p<0/001)،گروه کنترل:78/44 p=0.167)نمرات سلامت روان (گروه مداخله:72/25(p<0/001)،گروه کنترل: 65/40 p=0.086) دو گروه بعد از مداخله آموزشی تفاوت معنی داری را نشان داد. بحث،نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان دهنده تاثیر مثبت مداخله آموزشی بر اساس مرحله تشخیص آموزشی الگوی پرسید و اجزای اصلی آن(عوامل مستعدکننده،قادرکننده،تقویت کننده) و کاهش اضطراب و افسردگی و در نتیجه افزایش سلامت روان در زنان مورد مطالعه بود.