ترجمه، انطباق فرهنگی و بررسی روایی و پایایی نسخه ی فارسی پرسشنامه ی شاخص عملکردی اندام تحتانی

Abstract

مقدمه و هدف شاخص عملکردی اندام تحتانی (LLFI) یک پرسشنامه از نوع ابزار اندازه گیری بیمار-گزارشی (PROM ) است که از سال ۲۰۱۲ برای ارزیابی ناحیه¬ای اندام تحتانی به منظور بررسی وضعیت عملکردی و اثرات مداخله بالینی در بیماران مبتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی این ناحیه، در کلینیک و تحقیقات مورد استفاده می¬گیرد. طبق بررسی های انجام گرفته، با توجه به فقدان نسخه-ی فارسی زبان این پرسشنامه، با هدف ترجمه و انطباق فرهنگی برای تولید نسخه¬ی (LLFI-Pr) و ارزیابی ویژگی‌های روان‌سنجی آن، این مطالعه آغاز گردید. مواد و روش‌ها: در مرحله¬ی اول، ترجمه LLFI-Pr و انطباق فرهنگی، با پروتکل ترجمه به زبان اصلی انجام شد. روایی صوری و محتوایی از طریق مصاحبه شناختی و محاسبه شاخص روایی محتوا (CVI) مورد ارزیابی قرار گرفت. مرحله ی 2، ارزیابی روان‌سنجی، شامل یک نمونه غیر تصادفی (307=n، سن 52/11±18/47سال، 3/58 درصد زن) از بیمارانی بود که در آن آزمودنی‌ها LLFI-Pr و پرسشنامه¬ی مقیاس عملکردی اندام تحتانی فارسی (LEFS) را تکمیل کردند. برای پایایی آزمون - بازآزمون از یک نمونه فرعی (64=n) در فاصله زمانی 3 تا 7 روز استفاده شد. برای ارزیابی همسانی درونی از آلفای کرونباخ (α) استفاده شد. برای روایی همزمان از ضریب همبستگی پیرسون بین پرسشنامه های (LLFI-Pr/LEFS) استفاده شد و برای روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) با تحلیل عاملی اصلی (PFA) و چرخش پرومکس برای توزیع نرمال استفاده شد. یافته ها: ترجمه و انطباق فرهنگی فقط نیازمند تغییرات جزئی در چند عبارت بود. ویژگی‌های روان‌سنجی برای پایایی آزمون مجدد (90/0= ICC2.1)، همسانی درونی (77/0=α)، و برای روایی همزمان (63/0=r) خوب بود. EFA یک ساختار دو عاملی را نشان داد که 01/22درصد از واریانس کل را توضیح می¬داد. یک نسخه 20 آیتمی به طور معادل با نسخه¬ی 25 آیتمی مقایسه شد (LLFI-Pr -25/ LLFI-Pr -20، 97/0=r)، اما با کاهش در نسبت آیتم های عمومی/ ویژه ی اندام تحتانی از 60/40 به 50/50 همراه بود. نتیجه گیری: LLFI-Pr یک پرسشنامه ی دوعاملی مختص ناحیه اندام تحتانی است که نسخه ی 20 آیتمی آن هم ارز با LLFI-Pr کامل 25 آیتمی قرار می¬گیرد، اما در نسبت آیتم های عمومی/ ویژه¬ی اندام تحتانی کمتر است. این پرسشنامه برای ارزیابی جمعیت های فارسی زبان مبتلا به اختلالات اندام تحتانی در محیط های تحقیقاتی و بالینی معتبر است.